تصویر۴- ۳۱: ب، مقطع سهمی تخم شترمرغ بی نطفه شانزده روزه ۳۹
تصویر۴- ۳۲: ب، مقطع عرضی تخم شترمرغ بی نطفه شانزده روزه ۳۹
تصویر۴- ۳۳: الف، مقطع سهمی تخم شترمرغ نطفه دار هجده روزه ۴۰
تصویر۴- ۳۴: الف، مقطع عرضی تخم شترمرغ نطفه دار هجده روزه ۴۰
تصویر۴- ۳۵: ب، مقطع سهمی تخم شترمرغ بی نطفه هجده روزه ۴۰
تصویر۴- ۳۶: ب، مقطع عرضی تخم شترمرغ بی نطفه هجده روزه ۴۰
فصل اول
مقدمه و هدف
فصل اول: مقدمه و هدف
به منظور بررسی تغییرات جنین در طی دوره تکامل از تکنیکهای مختلفی استفاده می شود که می توان آنها را به طور عمده به دو گروه تقسیم کرد. گروه اول شامل روشهایی است که در آنها جنین را در یک سن خاص از تخم خارج کرده و ضمن کشتن آن مطالعاتی از قبیل بررسیهای هیستوپاتولوژی، هیستوکمیستری، مورفولوژی و … را انجام می دهیم. گروه دوم روشهایی است که می توان در آنها، به دلیل زنده ماندن جنین، تغییرات ساختاری اندامهای بدن را در طول دوره جنینی و یا نتایج حاصل از دستکاری بر روی یک جنین را بررسی نمود. در این گروه روشهایی مثل جراحی، نشان دار کردن سلولهای جنینی، تصویر برداری Time lapse، سونوگرافی، ام آر آی و … قرار می گیرند که با توجه به هدف مطالعه، بسته به مورد از هر کدام از این روش ها استفاده می شود. در مطالعات جنینی پرندگان، برخی از این روش ها با محدودیتهایی از جمله مرگ ناخواسته جنین به دلیل تهاجمی بودن تکنیک، کسب اطلاعات مختصر و سطحی به دلیل قدرت کم نفوذ به داخل ساختارهای جنینی، ایجاد آسیبهای جنینی و به وجود آمدن ناهنجاریهای مربوطه به دلیل ماهیت تکنیک، همراه هستند.
تکنیک ام ار ای جزو کم خطرترین روشهای تصویر برداری غیر تهاجمی است که ضمن ارائه اطلاعات دقیق و جزئی از ساختارهای مورد مطالعه، کمترین آسیب را به آن ها می رساند. این روش سال ها است که در پزشکی و پس از آن در دامپزشکی مورد استفاده قرار گرفته است. اما بررسی جنین پرندگان به کمک آن سابقه کمی داشته و به جز چند مطالعه که بر روی جنین بلدرچین و جوجه صورت گرفته کار دیگری در این زمینه انجام نشده. در بیشتر این گروه مطالعات، بررسی بر روی جنین فیکس شده انجام گرفته است.
باتوجه به مطالب ذکر شده تصمیم به بررسی جنین زنده شترمرغ بوسیله تکنیک ام ار ای با دستگاههای موجود در ایران گرفتیم که تاکنون انجام نشده است. در این مطالعه به دنبال ارائه یک پروتوکل ام ار ای با دستگاههای موجود در کشور، به منظور بررسی تخم جنین دار شترمرغ در نیمه اول دوران جنینی و همچنین بررسی تغییرات ساختاری تخم جنین دار شترمرغ در نیمه اول دوره جنینی و مقایسه این تغییرات با تخم بدون نطفه هستیم.
فصل دوم
کلیات و برررسی منابع موجود
فصل دوم: کلیات و برررسی منابع موجود
۱-۲- علت مطالعه
شترمرغ پرندهای است بزرگ و فاقد قدرت پرواز که بومی آفریقا است. این پرنده خوراکش دانه ها و گیاهان و حشرات کوچک است. شترمرغ نر پرهای سیاهی دارد که انتهای پرها و بالها سفید است، ولی پرهای شترمرغ ماده قهوهای رنگ است. از نظر رده فیلوژنی شترمرغ جزء سلسله جانوران، شاخه طنابداران، رده پرندگان، راسته سینهپهنان، خانواده شترمرغ سانان، سرده شترمرغ، گونه Struthio Camellus می باشد. البته پرندگانی مانند Emu، Rhea، Kiwi، Tinamou و Cassowary هم از راسته سینهپهنان می باشند (۲).
هم اکنون تقاضای زیادی در زمینه پرورش شترمرغ در سطح بین المللی وجود دارد و مهمترین عاملی را که می توان در رابطه با شکل گیری این تقاضا دخیل دانست قیمت بالای محصولات شترمرغ در بازارهای جهانی و بازدهی زیاد پرورش این موجود در مقایسه با سایر حیوانات می باشد.
در حال حاضر بررسی روند تکامل در جانداران از چندین لحاظ دارای اهمیت است. ابتدا برای بدست آوردن اطلاعات در مورد تکوین هر جاندار و تفاوت آن با گونه های دیگر که احتمالا مورد نیاز شاخههای مختلف علوم مانند زیستشناسی، کشاورزی و دامپزشکی می باشد، دوم به خاطر بدست آوردن اطلاعاتی در زمینه روند تکوینی رویان انسان به واسطه وجود تشابهات و یا با ایجاد حالت ها و ناهنجاریهای تجربی و سوم به خاطر کسب اطلاعات و توسعه روشهایی که در شاخه های جدید علم مانند سلولهای بنیادی، تولید پروتئینهای نوترکیب، دستکاری ژنتیک و تولید جانوران کایمر و شبیهسازی کاربرد دارند.
( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )
رویان پرندگان در هر دو مرحله لایه زایی[۱] و تشکیل اندام ها[۲] مستقیما در داخل تخم قابل دسترسی است در حالیکه دستکاری تجربی پستانداری مانند موش در داخل رحم فقط در نیمه دوم دوره آبستنی (دوره جنینی) امکان پذیر است. این قابلیت به حدی ارزشمند است که می توان گفت رویان جوجه در قرن اخیر نقش بسیار مهمی در مطالعه تکوین مهرهداران داشته است.
مزایای گوناگون پرندگان به ویژگیهای ژنتیک و فیزیولوژیک این موجود برمی گردد. البته اهلی بودن و سهولت دسترسی به رویان آن ها نیز تاثیر بسزایی در انتخابشان برای تحقیقات بیولوژی داشته است.
۲-۲- شترمرغ (Struthio camellus)
شترمرغ پرندهای است بزرگ، فاقد قدرت پرواز که بومی آفریقا است. گردن و پاهای درازی دارد و می تواند با سرعتی در حدود ۶۵ کیلومتر در ساعت بدود. شترمرغ بزرگ ترین پرنده موجود و تنها نمونه زنده از این خانواده و این سرده است. طول قد آن به ۷/۲ متر و وزن آن به ۱۴۰ کیلوگرم (در نرها تا ۱۵۵ کیلوگرم) می رسد. تخم این پرنده تا ۲۰ سانتی متر طول و ۵/۱ کیلوگرم وزن دارد که ظرف حدود نیم ساعت پخته میشود. این پرنده خوراکش دانهها و گیاهان و حشرات کوچک است. شترمرغ برای دفاع از خود در مقابل شکارچیان و حیوانات وحشی از پاهای پر قدرت خود بهره می گیرد و قادر است با لگد خود انسان و حتی شیر را از پا در آورد. جوجه این پرنده ظرف ۴۰ روز سر از تخم در می آورند و ظرف سه تا چهار سال یک پرنده بالغ می شوند. شترمرغ نر پرهای سیاهی دارد که انتهای پرها و بالها سفید است، ولی پرهای شترمرغ ماده قهوهای رنگ است. سر و گردن پر ندارد و طاس است. این پرنده اغلب بصورت گروهی در بین گورخرها یا حیوانات دیگر چون گاومیش به سر میبرد. از نظر رده فیلوژنی شترمرغ جزء سلسله جانوران، شاخه طناب داران، رده پرندگان، راسته سینهپهنان، خانواده شترمرغ سانان، سرده شترمرغ، گونه Struthio Camellus میباشد. البته پرندگانی مانند Emu، Rhea، Kiwi، Tinamou و Cassowary هم از راسته سینه پهنان می باشند (۲ و ۴).
۳-۲- تاریخچه پرورش شترمرغ در جهان
بیش از ۲۰ میلیون سال پیش اکثر شترمرغهای امروزی در کمربند وسیعی که از اسپانیا در غرب آغاز و در طول کرانههای شمالی دریای مدیترانه امتداد یافته و به چین در شرق ختم میشد، ساکن بوده اند. توجه انسان به شترمرغ و محصولات آن تقریبا به ۲۵۰۰ سال پیش بر میگردد (۵).
اولین اثر حاکی از وجود شتر مرغ در صحرا، سنگی منقوش می باشد که شکار شترمرغ را توسط یک پلنگ به تصویر کشیده است (۵۰۰ سال قبل از میلاد).
مصریان باستان از پرهای متقارن شترمرغ به عنوان سمبل عدالت و از تخم هایش برای مصارف دارویی استفاده می کردند. فرعون از بادبزن ساخته شده از پرهای شترمرغ در سفرهایش به سرزمینهای دور استفاده می کرد. در تاریخ اساطیری یونان نیز شترمرغ ها از پیدایش ارابه جایگاه خاصی را به عنوان حیوانات باربر به خود اختصاص می دادند. تورات کهن از شترمرغ به عنوان موجودی خشن یاد می کند. در این کتاب مقدس ذکر گردیده است که شترمرغ ها در خانه ها و کاخهای بیابانی زندگی می کنند. آن ها نسبت به فرزندانشان رفتاری خشونت آمیزتر از گرگ ها دارند. یهودیان گوشت شترمرغ را حرام دانسته و از آن تغذیه نمی کنند (۵ و ۶).
اولین پرورش شترمرغ در باغ وحش در انتهای قرن ۱۹ در مارسی انجام گرفت. اولین جوجه کشی مصنوعی در سال ۱۸۷۵ در الجزایر و در مدت کوتاهی بعد از آن در فلورانس توسط پرنس دمیروف صورت گرفت (۶).
۴-۲- تاریخچه پرورش شترمرغ در ایران
با اینکه هم اکنون کشورهای آفریقای جنوبی، آمریکا و آلمان طلایه دار صنعت پرورش شترمرغ در دنیا هستند و از ایران هیچ نامی به چشم نمی خورد، لیکن مطابق آثار و شواهد و منابع تاریخی، ایرانیان باستان از جمله پرورش دهندگان شترمرغ در آن زمان بوده اند و موید این مطلب مورد ذیل است. در سال ۱۲۸ قبل از میلاد مسیح، سیاح معروف چینی به نام چانگ کین به مدت یک سال در نواحی شرقی رود جیحون در کشور باکتریا (بلخ) که در آن موقع تحت سلطه سکاها بود، به سر برده و سپس به دربار ایران راه پیدا کرد. وی پس از آنکه ماموریت خود را که مورد رضایت و خوشنودی پادشاه ایران (اشکانی) قرار گرفت به اتمام رساند با هیئتی که از طرف پادشاه ایران معین شده بود و هدایای نفیس از جمله تخم شتر مرغ فراوان همراه عده ای شعبده باز به چین روانه گردید. حدود ۹۰-۸۰ سال پیش در خرم آباد، روس ها و انگلیس ها شترمرغ را وارد ایران کردند. اما پرورش این پرنده صورت نگرفت. در دوازدهم اردیبهشت ۱۳۷۶ اولین تخم شترمرغ در ایران توسط آقای دکتر درویشیها و مهندس موسوی در مزرعه گلبرگ طوبی متعلق به آقای سهراب، هچ شد. اما بنیانگذار اصلی پرورش شترمرغ در ایران آقای نیامنش است که در حال حاضر رئیس اتحادیه و صنف شترمرغ داران می باشد که از سال ۱۳۷۴ فعالیت خود را آغاز کرده و مجوز گرفته است. در حال حاضر تعداد مزارع شترمرغ در ایران بیش از ۱۰۰ عدد است که احتمالا حدود ۱۰۰۰۰ شترمرغ دارند و از هر ۳ نژاد گردن قرمز، آبی و سیاه هستند. اولین شترمرغ به دنیا آمده در ایران نژاد گردن سیاه و جوجه شترمرغ نر بوده است که از آفریقا جنوبی تخمش وارد ایران شده بود (۱و۵).
۵-۲-اهمیت پرورش شترمرغ در ایران
با توجه به جمعیت رو به تزاید کشور، تامین نیاز پروتئینی برای این جمعیت امری مهم و اساسی به حساب می آید. سرانه تولید مواد پروتئینی با منشا دامی برای هر ایرانی در سال برابر ۱۳ کیلوگرم و سرانه پروتئین در روز حدود ۲۰ گرم بوده است. در صورتی که بخواهیم کیفیت امنیت غذایی را ارتقاء داده و به وضع مطلوب برسانیم، سرانه پروتئین دامی با حفظ ترکیب تولید فعال بایستی حدود ۴۰% افزایش یابد (۵ و ۸).
عملکرد و بازدهی زیاد پرورش شترمرغ نسبت به سایر دامهای اهلی عبارت است از:
الف- تعداد تخمهای شترمرغ در سال برابر ۳۰ تا ۱۰۰ عدد می باشد.
ب- درصد باروری تخمهای شتر مرغ ۹۰-۳۰ درصد است.
ج- میزان جوجه درآوری در تخمهای نطفه دار ۶۰ تا ۹۰ درصد تخمین زده شده است.
د- بازدهی لاشه شترمرغ کشتاری در سن ۱۴-۱۲ ماهگی ۵۵ درصد تخمین زده می شود.
ن- بازدهی اقتصادی پوست، چرم و پر شترمرغ زیاد است.
۶-۲- سود آوری زیاد پرورش شترمرغ
هم اکنون تقاضای زیادی در زمینه پرورش شترمرغ در سطح بین المللی وجود دارد و مهمترین عاملی را که می توان در رابطه با شکل گیری این تقاضا دخیل دانست قیمت بالای محصولات شترمرغ در بازارهای جهانی و بازدهی زیاد پرورش این موجود در مقایسه با سایر حیوانات می باشد (۸).
۷-۲- اهمیت گوشت شترمرغ و ترکیبات آن
مشتریان با تجربه، به گوشت شترمرغ به عنوان یک شاخص سلامت در خوراک شناسی توجه دارند. گوشت شترمرغ ترد بوده و به سهولت از هم جدا می شود و لیکن این خاصیت طعم غذا را تغییر نمی دهد. گوشت شترمرغ یکی از کم چرب ترین گوشتهای قرمز موجود می باشد.
خواص آن عبارتند از:
- کم چرب بودن (فیله یا استیک ،کمتر از ۱/۱% چربی).
- پایین بودن میزان کلسترول (حدود ۶۰۰ میلی گرم در هر کیلو گرم).
- بالا بودن میزان پروتئین (بیش از ۲۰%).
- تردی استثنایی.
- واکنش مطلوب نسبت به ادویه جات.
هر ۱۰۰ گرم گوشت شترمرغ حاوی ۵/۱۲ میلی گرم منیزیوم، ۲۰۸ میلی گرم فسفات و ۴/۳۱۵ میلی گرم پتاسیم می باشد. در مورد اکثر گوشت ها پایین بودن میزان چربی با تردی گوشت در تضاد است، در حالی که گوشت شترمرغ از این لحاظ یک استثناء می باشد. هر دو نوع فیله و استیک آن بسیار ترد و نرم می باشد. بیشترین گوشت قابل استفاده از لحاظ تجاری از رانهای شترمرغ بدست می آید (۵).
۸-۲- طبقه بندی جانور شناسی
شترمرغ ها به طبقه پرندگان تعلق دارند و یکی از پنج زیر راسته پنهان[۳] محسوب می شوند. مشخصه اصلی آن عدم قدرت پرواز به علت فقدان کامل ستیغ استخوان سینه[۴] می باشد. ویژگی اخیر علت نام گذاری فوق شده است زیرا در زبان لاتین به کشتی فاقد لبه زیرین، کلک و یا کله[۵] اطلاق می شود.
شترمرغ در زیر راسته استروتیونی فرم ها به صورت زیر قرار می گیرد:
خانواده: استروتیونیده[۶]
جنس: استروتیو[۷]
گونه: استروتیو کاملوس[۸] که زیر گونههای زیر را شامل می شود:
استرتیو کاملوس آسترالیس[۹] (شترمرغ آفریقای جنوبی یا زولو) در آفریقای جنوبی.
۲- استرتیو کاملوس کاملوس[۱۰] (شترمرغ مالی یا بربر) در آفریقای شمالی.