۳-۷٫ مدل آماری پژوهش
همانطور که در فصل قبل ذکر شد، آندرسون و همکاران (۲۰۰۳) که برای اولین بار بحث چسبندگی هزینهها را مطرح کردند، تنها بر اختیارات و تصمیمات مدیران در موقعیت کاهش سطح فروش تمرکز کرده و فرض کرده اند که هزینهها در موقعیت افزایش سطح فروش پاسخی متناسب به این افزایش دارند. در مقابل، در این پژوهش تأثیر انگیزه های دستیابی به اهداف سود بر تعدیلات سنجیدهی منابع در زمان کاهش و همچنین در زمان افزایش سطح فروش مورد بررسی قرار میگیرد.
( اینجا فقط تکه ای از متن فایل پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )
برای محاسبه چسبندگی هزینهها، تنها با توجه به کاهش درآمد فروش، که در پژوهشهای پیش بررسی شده است، مدل رگرسیونی ABJ به کار برده شده است (آندرسون و همکاران، ۲۰۰۳).
ΔlnOCit = β۰ + β۱ ΔlnREVit + β۲ REVDECit ΔlnREVit + εit (۱)
در پژوهش حاضر اما هدف، بررسی تأثیر انگیزه مدیران برای دستیابی به اهداف سود بر روی چسبندگی هزینهها در زمان کاهش و همچنین افزایش سطح فروش است. بنابراین، جهت آزمون تأثیر (۱) انگیزه اجتناب از زیان (۲) انگیزه اجتناب از کاهش سود و (۳) انگیزه اجتناب از زیان و یا کاهش سود، بر روی چسبندگی هزینهها، مدل رگرسیونی ABJ همانند پژوهش انجام شده توسط کاما و ویس (۲۰۱۳) بسط داده می شود. در ضمن دو متغیر کنترلی کاهش درآمد در دو دوره متوالی و جمع دارایی ها به درآمد فروش را نیز به این مدل (ABJ) اضافه می شود.
بنابراین، مدل (۲) به صورت رگرسیون چند متغیره در زیر بدست می آید:
ΔlnOCit = β۰ +γ۰ TARGETit + { β۱ +γ۱ TARGETit } ΔlnREVit + { β۲ +γ۲ TARGETit +δ۱ SUC-DECit+δ۲ ASINTit }×REVDECit ΔlnREVit + εit (۲)
که در آن،
انگیزه دستیابی به اهداف سود با سه متغیر ساختگی زیر سنجیده می شود:
TARGET= {LOSSit, EDECit, LOSSit U EDECit}
ΔlnOCit : لگاریتم نرخ رشد هزینه های عملیاتی
ΔlnREVit : لگاریتم نرخ رشد درآمد فروش
REVDECit : متغیر ساختگی کاهش فروش
LOSSit: متغیر ساختگی اجتناب از زیان
EDECit : متغیر ساختگی اجتناب از کاهش سود
LOSSit∪EDECit : متغیر ساختگی اجتناب از زیان و یا کاهش سود (اهداف جایگزین)
SUC-DEC : متغیر ساختگیکاهش درآمد در دو دوره متوالی
ASINT : جمع دارایی ها به درآمد فروش
۳-۸٫ نحوه محاسبه متغیرهای تحقیق
۳-۸-۱٫ متغیر وابسته
لگاریتم نرخ رشد هزینه های عملیاتی: (ΔlnOCit)
ΔlnOCit = Log (OCi,t / OCi,t-1)
هزینه های عملیاتی را به صورت زیر بدست میآوریم.
هزینه های عملیاتی= درآمد فروش سالانه – سود (زیان) عملیاتی
۳-۸-۲٫ متغیرهای مستقل
۱) لگاریتم نرخ رشد فروش: (ΔlnREVit)
درآمد فروش را از صورتهای مالی استخراج کرده و لگاریتم نرخ رشد درآمد فروش را به صورت زیر محاسبه میکنیم.
ΔlnREVit = Log (REVi,t / REVi,t-1)
از آنجا که جامعه مورد مطالعه، شرکتهای مختلف در انواع صنایع، در اندازه های متفاوت را شامل می شود؛ بنابراین استفاده از این مدل که مبتنی بر شاخص های نسبتی و لگاریتمی است باعث می شود که قابلیت مقایسه متغیرها در میان شرکتها را افزایش دهد و تفسیر ضرایب برآورد شده را همسان کند.
۲) متغیر ساختگی کاهش فروش ( REVDECit)
اگر REVit <REVi,t−۱ باشد، برابر با یک است و در غیر این صورت صفر خواهد بود.
۳) اجتناب از زیان ( LOSSit)
یک متغیر ساختگی است که اگر سود سالانه تعدیل شده بر اساس ارزش بازار حقوق صاحبان سهام در پایان سال قبل در بازهی (۰،۰٫۰۱) باشد، برابر با یک است و در غیر این صورت صفر است.
۴) اجتناب از کاهش سود (EDECit)
یک متغیر ساختگی است که اگر تغییرات سود سالانه تعدیل شده بر اساس ارزش بازار حقوق صاحبان سهام در پایان سال قبل در بازهی (۰،۰٫۰۱) باشد، برابر با یک و در غیر این صورت صفر است.
۵) اجتناب از زیان و یا کاهش سود (اهداف جایگزین) (LOSSit∪EDECit)
یک متغیر ساختگی است که اگر LOSSit =۱ یا EDECit =۱ باشد، برابر با یک و در غیر این صورت صفر است.
۳-۸-۳٫ متغیرهای کنترلی
۱) کاهش درآمد در دو دوره متوالی (SUC-DEC)
این احتمال وجود دارد که چسبندگی هزینه در دورههایی که کاهش درآمد در دوره قبل از آن هم وجود داشته است، کمتر باشد؛ به این دلیل که وقتی کاهش درآمد در دو دوره متوالی صورت گیرد، مدیران این کاهش درآمد را دائمی فرض کرده و ظرفیت را سریعتر تعدیل می کنند. این متغیر یک متغیر ساختگی است که اگر درآمد فروش در سال t-1 کمتر از سال t-2 باشد، برابر با ۱ و در غیر این صورت برابر با صفر است.
۲) جمع دارایی ها به درآمد فروش (ASINT)
این احتمال وجود دارد که چسبندگی هزینهها در شرکتهایی که نسبت جمع دارایی ها به فروش بیشتری دارند، بیشتر باشد. محاسبهی آن برابر است با لگاریتم نسبت جمع دارایی ها به درآمد فروش.
ASINT =
درآمد فروش
جمع دارایی ها
در جدول زیر متغیرهای تحقیق و منبع اطلاعاتی هر کدام از آنها نشان داده شده است.
جدول (۳-۱): جمعبندی متغیرهای تحقیق