مدل مرجع عملیات زنجیره تامین (SCOR)

مدل مرجع عملیات زنجیره تامین ابزاری جهت نمایش و تحلیل زنجیره‌های تامین است. مدل یاد شده توسط انجمن زنجیره تامین^[40] (SCC) که یک سازمان غیرانتفاعی است به عنوان یک استاندارد صنعتی برای مدیریت زنجیره تامین تهیه شده است. این انجمن در سال 1996 با حضور 69 شرکت عضو تشکیل شد و امروزه از سراسر جهان شرکت‌های علاقمند به بهبود دانش زنجیره تامین در این انجمن عضو هستند. SCOR به عنوان اولین چارچوب کلی برای ارزیابی و بهبود مدیریت و عملکرد زنجیره تامین به شمار می‌رود. این مدل بر خلاف مدل‌های بهینه‌سازی در آن هیچ شرحی از فرمول‌های ریاضی یک زنجیره تامین ارائه نشده است و در عوض از یک سری واژگان و فرآیندهای استاندارد در آن استفاده شده است. به عبارت دیگر مدل SCOR دارای تعاریف استاندارد، واژگان و معیارهای اندازه‌گیری بسیار وسیعی برای ارزیابی عملکرد زنجیره تامین می‌باشد (هندفیلد و نیکولاس^[41]، 1999).

( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

اين مدل شامل تشريح فرآيندهاي استاندارد مديريتي، چارچوبي براي بيان ارتباط مابين اين فرآيندهاي استاندارد، سنجه‌هاي استاندارد براي اندازه‌گيري عملکرد اين فرآيندها و تجربه‌هاي مديريتي با بهترين عملکردها در اين فرآيندها است. مدل SCOR تعادلي مابين دو ديدگاه افقي (بين فرآيندي) و عمودي (سلسله مراتب مابين فرآيندها) ايجاد نموده و استفاده از آن به سازمان‌ها اين اجازه را مي‌دهد که با بهره گرفتن از يک رویکرد مشترک و فرآيندهاي استاندارد، در بهبود عملکرد کلي زنجيره نقش مهم و مؤثري داشته باشند و اولين مدلي است که مي‌توان از آن در شکل‌دهي يک زنجيره تامين بر مبناي استراتژي کسب و کار^[42] (BS) استفاده نمود. اين مدل مفاهيم شناخته شده‌اي از رويکردهاي مهندسي مجدد فرآيندهاي کسب و کار^[43] (BPR)، الگوبرداري و اندازه‌گيري عملکرد را در يک چارچوب يکپارچه بکار گرفته و با مشخص نمودن وضعيت موجود هر فرآيند، حالت بهبوديافته‌اي براي آن پيشنهاد داده و با توجه به سنجه‌هاي عملکرد در شرکت‌هاي مشابه، اهداف عملياتي را براي هر فرآيند برقرار مي‌سازد.
مدل SCOR يک مدل مرجع بوده و چارچوبي را براي مشخص نمودن فعاليت‌هاي کارا و مؤثر در طول زنجيره تامين ارائه مي‌دهد. محدوده بکارگيري اين مدل از تامين‌کنندگانِ تامين‌کنندگان تا مشتريِ مشتريان است.
دامنه متدولوژی SCOR شامل موارد زیر می‌باشد:

• • تمام ارتباطات و تعاملات شرکت و مشتری از دریافت سفارش تا صدور صورت حساب

• • تمامی کارهای انجام شده بر روی محصول و یا خدمات از تامین کنندهِ تامین‌کنندگان تا مشتریِ مشتریان که شامل تجهیزات، منابع، قطعات یدکی، مواد فله‌ای، نرم‌افزار و خدمات می‌باشد.

• • تمامی تعاملات شرکت و بازار از پیش‌بینی و تعیین تقاضا تا تکمیل و تحویل هر سفارش

لازم به ذکر است SCOR در رابطه با فرآیندهای فروش و بازاریابی، تحقیق و توسعه فن آوری، توسعه محصول و خدمات پس از تحویل توضیحی نداشته و آن‌ها را تشریح نمی‌کند. همچنین SCOR دربرگیرنده موارد آموزش، کیفیت و فناوری اطلاعات است اما در مدل صریحاً به آن اشاره نمی‌شود.

• • سطوح اصلی در مدل SCOR

مدل SCOR دارای چهار سطح است که از شرکت یا زنجیره تامین شروع می‌شود و به سمت جریان مواد و فعالیت‌های جریان کار و اطلاعات در لایه‌های پایین‌تر حرکت می‌کند و در نهایت با اجرای این شیوه‌ها باعث ایجاد مزیت رقابتی و تغییر در شرایط تجاری سازمان می‌شود. این سطوح به شرح ذیل می‌باشد:
سطح 1: تعریف وسیعی از انواع فرآیندهای برنامه‌ریزی، منابع تامین، ساخت، تحویل و برگشت ارائه می‌کند و در این مرحله است که شرکت اهداف رقابتی زنجیره تامین خود را شکل می‌دهد. فرآیندهای سطح 1 معروف به فرآیندهای SCOR هستند و در رابطه با هر یک از مراحل یا سطوح زنجیره تامین قابل تعریف می‌باشند و به پنج طبقه کلی مطابق حلقه‌های شکل ‏2‑1 تقسیم می‌شوند (گوناسکاران^[44] و همکاران، 2002).
شکل ‏2‑1: فرآیندهای سطح یک مدل SCOR
اين مدل چهار فعاليت اصلي مديريتي ذيل را در بر مي‌گيرد:

• • برنامه‌ريزي PLAN)‌(؛

• • منبع‌يابي (SOURCE)؛

• • ساخت (MAKE)؛

• • تحويل (DELIVER).

به عبارت ديگر، اين مدل يک زبان فرآيندگراي مشترک و استانداردي را در چهار حوزه تصميم فوق‌الذکر مابين شرکا و ذينغعان يک زنجيره تامين فراهم مي‌سازد. البته از ويرايش پنجم اين مدل به بعد، حوزة بازگشت (RETURN) نيز جهت در نظر گرفتن مسائل زيست محيطي و بازيافت مواد به چهار حوزه قبلي اضافه شده است که بيانگر اهميت موضوع لجستيک معکوس^[45] در سيکل کلي زنجيره تامين است.
سطح 2: تعداد 27 حالت فرایند ممکن را از زنجیره تامین تعریف می‌کند. یک شرکت می‌تواند هم زنجیره تامین حقیقی و هم مطلوب خود را به وسیله انتخاب از این فرآیندهای هسته‌ای طراحی نماید.
فرآیندهای سطح 2 معروف به نوع فرآیندهای SCOR هستند و در رابطه با هر کدام از فرآیندهای SCOR قابل تعریف می‌باشند. بنابراین می‌توان فرآیندهای سطح 2 را به صورت جزیی‌تر و مشخص‌تر مطابق جدول ‏2‑1 تعریف کرد (گویندو و چینام^[46]، 2007):
جدول ‏2‑2: فرآیندهای سطح 2 مدل SCOR