لاجرم روی بزرگان همه سوی در اوست
حاجبند ایشان گویی و در خواجه حرم(۴۸۳۹)
*مشبه به جم و کسری از جهت عظمت و شکوه:
کمتر حاجب ترا چو جم و چو کسری
کهتر چاکر ترا چو گیو و چو بیژن(۵۳۶۹)
حادثه

• • با واژه‌ی حادثه ۱ تشخیص ساخته شده است:

*دست داشتن حادثه؛ تشخیص:
باغی کزو بریده دست حادثات
کاخی کزو کشیده بود پای روزگار(۳۳۵۷)
حبل
← تار(ریسمان)
حجله

• • با واژه‌ی حجله ۲ استعاره ساخته شده است :

* استعاره از گلزار و بوستان سبز:
عروس ماه نیسان را جهان سازد همی حجله
به باغ اندر همی بندد ز شاخ گلبنان کله(۷۰۲۷)
بیا تا ما بدین شادی بگردیم اندرین وادی
بیا تا ما بدین رامش می آریم اندرین حجله(۷۰۳۱)
حدیث

• • با واژه‌ی حدیث و مترادف آن سخن و گفتار ۱۰ تصویر شامل ۵ تشبیه، ۲ کنایه و ۳ تمثیل ساخته شده است:

*گفتار شیرین زبان؛ مشبهٌ‌به خانه ممدوح(سلطان محمود غزنوی) از جهت خوشی:
یکی خانه کرده فرخار دیس
که بفزود از دیدن او روان
ز خوبی چو کردار دانش پژوه
ز خوشی چو گفتار شیرین زبان(۴۹۴۱-۴۹۳۹)
*سخن سهل معنوی نزد شاعران؛ مشبهٌ‌به کردار ممدوح نزد خلق:
کردار او به نزد همه خلق معجزست
چون نزد شاعران سخن سهل معنوی(۸۱۵۱)
*سخن گفتن خوب؛ مشبهٌ‌به صورت ممدوح، امیر یوسف سپهسالار برادر سلطان محمود :
صورتی دارد نیکو چو سخن گفتن خوب
عادتی دارد با صورت خویش اندر خور(۲۶۵۵)
*حدیث دوست؛ مشبهٌ‌به سماع ملک(سلطان محمود غز نوی) از جهت خوشی:
ملک باده‌ای به دست، سماعی نهاده پیش
یکی طرفه بر سیمین، یکی طرفه بر سیار
یکی چون عقیق سرخ، یکی چون حدیث دوست
یکی چون مه درست، یکی چون گلی به بار(۷-۲۸۹۶)
*قول سفله؛ مشبهٌ‌به کشت‌های راه سومنات از جهت بی بهره و بیهوده بودن:
چو چشم شوخ همه چشمه‌های او بی آب
چو قول سفله همه کشت‌های او بی بر(۱۲۹۰)
*سخن کسی بر آسمان / جهان افتادن؛ کنایه از مشهور شدن:
گویی به خدمت تو بدین جایگه رسید
گو را بر آسمان سخن افتاد و نام خاست(۴۳۰)
کارهای جهان به کام تو گشت
گفتگوی تو در جهان افتاد(۸۱۸)
*سخن چون نیک بود مختصر آید؛ تمثیل برای مصراع اول بیت زیر:

( اینجا فقط تکه ای از متن فایل پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

من مدحت او چون که همی مختصرآرم