۳-۴-۳- نوع دسترسی ها و نحوه شکل گیری آنها
شبکه معابر در محله سورو به دو دسته اصلی و محلی قابل تقسیم است، دسته اول معابر حاشیه بافت را شامل می شود. این محله از یک سو با راه های اصلی و لبه های قوی احاطه شده است و از سوی دیگر یک خیابان اصلی آن را به دو نیمه شرقی و غربی تقسیم کرده است.
شبکه معابر و دسترسی های درون محله ای ارگانیک و فاقد نظم مشخص هندسی و طراحی می باشند. کوچه های پیچ در پیچ و تو در تو مهم ترین ویژگی ساختار شبکه معابر درونی محله سورو می باشد.
بررسی کمی شاخص های مربوط به شبکه معابر نشان می دهد که سرانه این کاربری در سطح محله ۴۵ مترمربع می باشد که به نسبت معیارها و سرانه های شهری بسیار زیاد می باشد. به طور کلی می توان گفت ۳۰ درصد از مساحت محله سورو به معابر پرپیچ و خمی اختصاص یافته است، که علیرغم مساحت زیاد کارایی چندانی ندارد و خود از عمده ترین مشکلات درونی محدوده به شمار می رود. این بدین معنی است که با اشغال تقریباً یک سوم مساحت محله توسط معابر و دسترسی های پرپیچ و خم، فضای شهری زیادی پرت شده و از ارزش اقتصادی آن استفاده مطلوبی نشده است.
حدود ۳۲ درصد از کل مساحت محله چاهستانیها به معابر اختصاص یافته است که تأمین کننده دسترسی به داخل و خارج از محله است. سرانه معابر در محله حدود ۳۸/۲۶ مترمربع می باشد. اگر چه رقم بدست آمده سرانه بسیار بالایی را نشان می دهد اما این محله دارای معابر مناسبی (از لحاظ عرض معابر) نمی باشد. چرا که قطعات تفکیکی به گونه ای قرار گرفته اند که مابین دو قطعه، فضای بازی شکل گرفته که این فضا بدون استفاده رها شده است. اغلب این فضاهای بلااستفاده باعث کاهش امنیت و محلی برای انباشت زباله در محله می شوند.
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))
دسترسی به قطعات تفکیکی در محله با شبکه ای نامنظم و ارگانیک که بر مبنای توپوگرافی تپه ای با شیب زیاد شکل گرفته است، تأمین می شود. شبکه تشکیل شده، فاقد سلسله مراتب مشخص بوده و از تعدادی دسترسی های شدیداً نامنظم فرعی( محلی) به صورت جمع و پخش کننده تشکیل می گردد.
شبکه دسترسی محله چاهستانیها عمدتاً فاقد عرض یکنواخت هستند و عامل تأثیرگذار بر شکل گیری آن، توپوگرافی و اولویت ساخت مسکن بوده است. معابر این محله، تنگ و پرپیچ و خم هستند که این امر علاوه بر دشوار و غیرممکن ساختن دسترسی در برخی از نقاط محله، موجب کاهش امکان نظارت و تبعاً کاهش امنیت محله به لحاظ امداد رسانی در مواقع بروز حوادث و ایجاد فضاهایی ناامن و نیز مناسب وقوع جرایم می شود.
منبع: نگارنده
نقشه شماره ۶ : نوع دسترسی های محله سورو
نقشه شماره۷ : نوع دسترسی های محله چاهستانیها
منبع: نگارنده
۴-۴-۳- بررسی و مقایسه کاربری ها و امکانات موجود در هر از یک محلات مورد مطالعه با استانداردهای موجود
از نظر کالبدی محلات سورو و چاهستانیها در طرح ساختاری- راهبردی و نیز طرح تفصیلی به عنوان محلات یک شهر شناخته شده و بر این اساس استاندارد ها و ضوابط و مقررات در مقیاس یک محله برای این محلات کاربری اراضی پیشنهاد شده است. اما جدول کاربری اراضی وضع موجود این محلات نشان می دهد که بسیاری از این استانداردها و سرانه های پیشنهادی طرح های فرادست در این محلات اجرا نشده است. در جدول شماره ۷ سرانه های موجود در محله سورو نسبت به سرانه های پیشنهادی طرح های تفصیلی و ساختاری- راهبردی مناسب ارزیابی شده است به طوری که بیشتر سرانه کاربری های موجود در این محله مازاد بر سرانه های پیشنهادی طرح های مذکور می باشد. اما در کل با توجه به پرسشنامه های تکمیل شده توسط ساکنین محله سورو، علیرغم رعایت سرانه های پیشنهادی، این محله با کمبود کاربری های بهداشتی- درمانی و فرهنگی مواجه است.
همانطور در مطالب قبل بیان شده است سرانه اختصاص یافته به کاربری معابردر سطح محله ۴۵ مترمربع می باشد که به نسبت معیارها و سرانه های شهری بسیار زیاد می باشد و علیرغم اینکه این کاربری ۳۰ درصد از مساحت محله را به خود اختصاص داده است از آنجایی که بیشتر معابر پرپیچ و خم را شامل می شود کارایی چندانی ندارد. وجود اراضی بایر، مخروبه و متروکه که ۳۹/۶ درصد از مساحت محله را اشغال کرده اند، یکی از مشکلاتی است که باعث عدم امنیت محله می شود که البته با برنامه ریزی بر روی این اراضی می توان از این معضل جلوگیری و از آنها به عنوان پتانسیل هایی جهت اختصاص به دیگر کاربری های شهری استفاده کرد.
مقایسه سرانه کاربری های وضع موجود محله چاهستانیها با سرانه کاربری های پیشنهادی طرح های تفصیلی و ساختاری- راهبردی، میزان کمبود امکانات و کاربری ها را در این محله متذکر می شود. بر اساس داده های موجود در جدول شماره ۸ سرانه کاربری های شهری موجود در محله چاهستانیها ۹ مترمربع کمتر از سرانه کاربری های شهری پیشنهادی طرح تفصیلی شهر بندرعباس می باشد که خود گویای عدم تحقق طرح مذکور و کمبود کاربری های شهری مختلفی مانند آموزشی، فرهنگی، تجاری، پارکینگ و فضای سبز و نیز تأسیسات و تجهیزات شهری است. البته با توجه به نقشه کاربری اراضی وضع موجود، این محله نیز از امکانات کاربری درمانی و بهداشتی مناسبی نیز برخوردار نمی باشد و این یکی از مسائلی است که اهالی محله به آن اشاره کرده اند.
سرانه اختصاص یافته به کاربری معابر در محله چاهستانیها ۳۸/۲۶ مترمربع است که البته این معابر به صورت کوچه های تنگ و باریک و با عرض کمتر از ۵ متر می باشند و امکان استفاده از آنها به عنوان سواره رو وجود ندارد. معابر سواره رو موجود در این محله با عرضی بین ۸ تا ۱۰ متر تنها امکان عبور یک سواره را فراهم می کنند.
به لحاظ توزیع فضایی کاربری ها محله چاهستانیها وضعیت نامناسبی دارد به طوریکه اراضی شمال شرقی این محله (زیرمحله کوی گلستان) فاقد کاربری خدمات عمومی می باشد. در واقع بیشتر فضای محله چاهستانیها توسط کاربری کارگاهی- صنعتی (به عنوان کاربری مزاحم شهری) اشغال شده است و کمتر فضایی در این محله به کاربری خدمات محله ای اختصاص یافته است. محله سورو، به عنوان یک محله غیررسمی از نظر توزیع فضایی کاربری ها در مقایسه با محله چاهستانیها شرایط بهتری دارد به طوریکه مرکز فعالیت و تجمع کاربری ها در این محله منطبق بر مرکز هندسی محله می باشد.
جدول شماره ۷: بررسی و مقایسه سطوح و سرانه های کاربری وضع موجود محله سورو با سرانه های استاندارد طرحهای فرادست
کاربری | مساحت | سرانه | سرانه های پیشنهادی در مقیاس محله | کمبود/مازاد در مقایسه با طرح تفصیلی | کمبود/مازاد در مقایسه با طرح ساختاری- راهبردی | |||
مساحت (مترمربع) |
نسبت به محله (درصد) |
طرح تفصیلی | طرح ساختاری- راهبردی | |||||
مسکونی | ۲/۴۵۹۲۶۵ | ۹۱/۳۲ | ۵۹/۴۸ | ۴۵/۴۳ | ۲۰ | ۱۴/۵+ | ۵۹/۲۸+ | |
تجاری | ۸۲/۴۲۹۲۷ |