مطالب اعلام شده از نقش استراتژیک فناوری اطلاعات آموزنده هستند.
چگونه برنامه ریزی فناوری اطلاعات بپردازیم؟
طراح های فناوری از سوی محققان و یا مشاوران تهیه می شود.
تفکر فناوری اطلاعات یکی از افراد تفکرات کسب و کار است.
آیا بخش نظام اطلاعات به خوبی فعالیت می کند؟
درباره سوابق نظام اطلاعات آمار کلی وجود دارد.
عملکرد نظام اطلاعات دیگر یک مسئله مطرح نیست.
استراتژی فناوری اطلاعات چیست؟
بسیاری از کاربردهای فناوری در حال توسعه هستند.
تلاشهای نظام اطلاعات بر چند عامل کلیدی تأکید دارد.
نظر مدیران ارشد اجرائی در مورد نقش فناوری چیست؟
مدیران ارشد اجرایی نقش محدودی برای فناوری اطلاعات در کسب و کار قایل هستند.
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))
مدیران ارشد اجرایی فناوری اطلاعات را به عنوان عامل تغییر در کسب و کار می دانند.
از مدیران ارشد اطلاعات چه انتظاری داریم؟
مدیر ارشد اطلاعات یک بخش تخصیصی است.
مدیر ارشد اجرایی به عنوان تفکر در زمینه بینش کسب و کار و عملیات کاری تلقی می شود.
ماخذ : غفوریان، وفا ، ۱۳۷۹
۲-۵- اقدامات سازمان به منظور بکارگیری فناوری اطلاعات
آموزش فناوری
آموزش افراد برای ایفای نقش های زیر یک چالش واقعی است .
- کارکنان دانشی :احتمالاّ بزگترین گروهی که می بایستی تحت آموزش قرار گیرند آنهایی هستند که با فناوری اطلاعات سر و کار دارند. کارکنانی که شغلشان ارتباط مستقیمی با فناوری اطلاعات ندارد ولی فناوری اطلاعات در ایفای نقش های آنان اهمیت خاصی دارد . این افراد بایستی با حداقل دانش از کامپیوتر، شبکه و نرم افزارهای کاربردی عام تجهیز شوند. امروزه اکثریت جامعه به دلیل گسترش مفاهیمی مانند تجارت الکترونیکی و خدمات که از طریق شبکه به کاربران ارائه می شود بایستی بتوانند با اینترنت کار کنند.
- حرفه ای های سیستم اطلاعاتی :افرادی هستند که مستقیماً در فناوری اطلاعات فعالیت می کنند این افراد عبارتند از برنامه نویسان ، تحلیل گران سیستم ، مدیران سیستم ها و دیگر کارکنان پشتیبانی سیستم ها . این افراد بایستی آموزش های مرتبط با شغل را طی کنند و به طور عمیق و کارشناسانه در بکارگیری فناوری آموزش مستمر داشته باشند .
- کارکنان رابط: افرادی که نقش واسطه بین کاربران و حرفه ای های سیستم اطلاعات را به عهده دارند . این افراد به دانش تفضیلی فناوری اطلاعات نیاز ندارند و بایستی از کاربردهای فناوری و پیوند آن با محیط های کسب و کار آگاهی داشته باشند .
- کارگران وکارکنان دفتری که از کامپیوتر استفاده نمی کنند :امروزه کارگرانی که در تولید فعالیت می کنند بایستی با شرایط نوین تولید و محیط کاری جدید آشنا شوند . هم اکنون در بسیاری از کارخانجات از ماشین هایی استفاده می شود که مبنای آنها الکترونیک و هدایت کامپیوتر است. این افراد بایستی آموزش های لازم با کار با این سیستم را طی نمایند و بتوانند دانش خود را با محیط سازمانی سازگار نمایند . در دفاتر نیز امروزه با پیشرفت فناوری اطلاعات و سیستم های اتوماسیون اداری ، کارکنان نیاز به آگاهی کامل از فناوری و کاربردهای آن دارند. این افراد بایستی بتوانند از سیستم ها در جهت انجام وظایف شغلی شان بهره گیرند . (صرافی زاده ، ۱۳۸۳، ص۳۹)
۲-۶- کاربرد تکنولوژی اطلاعات درمدیریت
تکنولوژی پیشرفته ی اطلاعاتی مدیران را قادر می سازد تا با سازمان ، محیط ویکدیگر ارتباط بیشتر وبهتری برقرارنمایند . سیستم اطلاعاتی مدیران اجرایی ،سیستم تصمیم گیری گروهی وسیستم پیام دهنده ی الکترونیکی از مهمترین دستاوردهای تکنولوژی پیشرفته ی اطلاعاتی است . فایده هایی را که این تکنولوژی برای فرایند مدیریت داشته است می توان به شرح زیر برشمرد :
مشارکت بیشتر در تصمیم گیری : مدیران برای ایجاد ارتباط بین خود باید مقداری وقت ونیرو صرف کنند . با استفاده ازتکنولوژی پیشرفته ی اطلاعاتی می توان مقدار وقت یا تلاشی را که دراین راه صرف می شود کاهش داد، بویژه زمانی که مدیران از نظر فیزیکی درفاصله دور از هم قرارداشته باشند . برای مثال ، فردی که می خواست محصول جدیدی را تولید وعرضه نماید یک پیام الکترونیکی فرستاد ودررابطه با ویژگی محصول جدید نظر خواهی کرد . او بیش از ۱۵۰ پیشنهاد ازچهار گوشه ی جهان دریافت کرد که تقریبا همه ی آنها از کسانی بودند که با وی هیچ گونه آشنایی نداشتند . گذشته از این ، نتیجه تحقیقات نشان می دهد که تکنولوژی پیشرفته ی اطلاعاتی باعث می شود که تماس های بین مدیران رده بالا ورده پایین سازمان افزایش یابد . مدیران رده میانی سازمان می توانند بصورتی مستقیم با مدیران تماس بگیرند ، و یک معاون می تواند بصورت مستقیم با مهندس طرح تماس برقرار نماید . دریکی از بزرگترین خرده فروشی های دنیا که انواع شیرینی وشکلات را تولید و عرضه می کند ، کارکنان واحدها وشاخه های مختلف سازمان با بهره گرفتن از سیستم ارتباط الکترونیکی به صورت مستقیم با مدیرعامل تماس می گیرند و دیدگاه ها یا نظریه های خود را درباره محصولات شرکت های رقیب و واکنش مشتریان به اطلاع وی می رسانند .
افزایش سرعت تصمیم گیری : استفاده ازتکنولوژی پیشرفته ی اطلاعاتی باعث می شود که سازمان وقت کمتری را صرف گردهمایی های لازم برای تصمیم گیری نمایند . همچنین کاربرد این تکنولوژی توانسته است مدت زمانی را که سازمان ها باید صرف تفویض اختیار کنند کاهش دهند . تکرار پیامها کاهش می یابد و گروه های ذینفع می توانند به صورت مستقیم با یکدیگر تماس برقرارکنند . برای مثال شرکت زیراکس توانست زمان جلسه یا گردهمایی را با بهره گرفتن از سیستم کامپیوتری جدید کاهش دهد . پیش ازتشکیل جلسه لازم نیست هیچ گونه نوشته یاکاغذی بین افراد و دوایر ردوبدل شود . هر واحدی طرح خود رابه صورت پیام الکترونیکی ، پنج روز پیش از تشکیل جلسه می دهد و هر یک از مدیران عالی اجرایی آن را مطالعه می کند. زمان جلسه کوتاه است زیرا هریک از آنها پیش از آن به حد کافی برای مسئله مورد نظر وقت صرف کرده است .
۲-۷- سازمانها وفناوری اطلاعات
استفاده از رایانه و فناوری اطلاعات برخی از تغییرات را در سازمانها ایجاد کرده است . این تغییرات در حوزه هایی مثل ساختار ، اقتدار، قدرت ،محتوای شغل ، سلسله مراتب شغلی کارکنان ، نظارت وشغل مدیران دیده می شود . خلاصه ای از این مباحث درادامه توضیح داده می شود .
سلسله مراتب سازمانی
فناوری اطلاعات برای افزایش بهره وری وکارایی ، حیطه کنترل گسترده تر و کاهش تعداد متخصصان را مجاز می داند . فناوری اطلاعات به سازمانها اجازه می دهد تا دانش متخصصان را تحت کنترل درآورد ونیاز به تخصصهای فنی را در سازمان کاهش می دهد .این منطقی است که پس ازاین که سطوح مدیریتی درسازمانها کمتر شد . درآن سازمانها به مدیران صفی وستادی کمتری نیاز خواهد بود . این روند بیشتربه وسیله پدیده ی کاهش یا کوچک شدن اندازه ی مدیریت میانی نمایان می شود .
۲-۸- اطلاعات چیست؟
معنای اطلاعات در هر سازمان ، بسیار فراتر از چیزی است که تصورمی شود.اطلاعات عبارت است از داده های پردازش شده ای که گیرنده ی پیام آن را تفسیر ودرک کند . باید توجه داشت که شخصی که اطلاعات را می فرستد آن را تغییر شکل می دهد . ازآنجا که فرایند تفکروفهم افراد متفاوت است پیام می تواند معنای مختلفی داشته باشد .برای تبدیل داده ها به اطلاعات ،باید داده ها تحلیل ، خلاصه یا پردازش شوند . تنها کاربر می تواند تعیین کند که یک گزارش حاوی اطلاعات یا فقط داده های پردازش شده است . بنابراین ،درهنگام تهیه گزارشها وپیامها ضروری است از نیازها ،تحصیلات ، موقعیت کاربران در سازمان ، وسطح آشنایی آنها با زبان آگاه باشیم . این امر باعث کاهش عدم اطمینان می شود.اگر پیام یا گزارشی دارای چنین روندی نباشد صرفاً داده تلقی می شود . درانتها ،اگر بخواهیم تعریف کاملی از اطلاعات ارائه دهیم باید بگوییم اطلاعات ،داده های پردازش شده ای هستند که منجر به تغییر رفتار انسان می شوند .فشارروی افراد تعیین کننده نیازمندیهای اطلاعاتی انسانها با توجه به اطلاعاتی که استفاده می کنند ، به قدری متنوع هستند که فشارها و محدودیتهای موجود رودروی آنها نادیده گرفته می شود. تاکنون ،پرسش از کاربران به منظور تعیین نیازهای اطلاعاتی ،مجموعه کامل و صحیحی از نیازها را ارائه نکرده است . این نقیصه به یکی از دلایل زیر رخ می دهد :
- محدودیتهای افراد پردازش کننده اطلاعات – انحراف افراد در انتخاب واستفاده از داده ها - رفتار بشری (صرافی زاده، ۱۳۸۳)
۲-۹- تعریف متفاوت اطلاعات[۶] از زوایای مختلف
سازمان راهبردهای فناوری اطلاعات آمریکا (SIT) فن آوری اطلاعات را نقطه همگرایی الکترونیک ، پردازش داده ها واطلاعات دوربرد می داند که شامل تعدادی رایانه قوی ،فن آوریهای ارتباطی وهمچنین نرم افزاراست . توسعه فن آوری مستلزم هدایت ،تقویت ،تولیدو گسترش اطلاعات ونوآوری در فناوری های سخت افزاری ونرم افزاری اطلاع رسانی است . پس ICT باعث می شود که استفاده کنندگان با مراجعه به یکی ازپایگاههای اطلاعاتی قادر باشند کمتراز چند ثانیه به حجم عظیمی ازاطلاعات مورد نیاز دست یابند .اززمانیکه فناوری های راهبردها ، نرم افزارهای اطلاعاتی و ارتباطی با مقوله فناوری ترکیب شده شاخه دیگری ازعلوم یا مهارت بشری به نام (ICT) یافناوری ارتباطی پابه عرصه وجود گذاشت (ماهنامه رشد تکنولوژی آموزشی ۱۳۸۱)
اصطلاح تکنولوژی اطلاعات وارتباطات شامل کامپیوترو تکنولوژی های ارتباطی وهمچنین نرم افزار است . پیشرفت های اخیردرتکنولوژی دامنه این اصطلاح را در بخش (سخت افزارونرم افزار کامپیوتر،تجهیزات ارتباطات راه دور (صنایع الکترونیک) می باشد .(مهدوی ،۱۳۷۹،ص۲۵) .
اطلاعات
واژه« Infrom» درانگلیسی به معنای « شکل دادن » بوده و information نیز به معنی« شکل دادن به بینش ودید دریافت کننده اطلاعات » است. اطلاعات برخلاف داده ها ،معنادار هستند، به قول پیتر دراکر :« داشتن ارتباط وهدف ،ویژگی اطلاعات است » اطلاعات ، نه فقط دارای قابلیت تاثیرگذاری برگیرنده هستند ، بلکه خود نیز شکل خاصی دارند وبرای هدف خاصی سازمان می یابند . داده ها ،زمانی به اطلاعات تبدیل می شوند که ارائه دهنده آنها معنی و مفهوم خاصی به آنها ببخشد . با افزودن ارزش به داده ها ، درواقع آنها را به اطلاعات تبدیل می کنیم .(مرادی،هاشمی، ۱۳۸۴،ص۵۹ )
تکنولوژی اطلاعا ت(IT) : یعنی روش های تولید وجمع آوری اطلاعات واستفاده از آن در جامعه وسازمان تکنولوژی اطلاعات با کوچک کردن ، ارزان کردن وکاربری ساده برنامه های کامپیوتری باعث شده دسترسی به اطلاعا ت ازهر جا وتوسط هرشخص براحتی صورت گیرد .(محمد نژاد ،۷۸)
پایگاه های اطلاعاتی برگرفته از مفهوم تکنولوژی اطلاعات فرایندهای پیچیده درون سازمانی را تسهیل کرده و با اتصال سازمانها به همدیگر، شبکه های سازمانی را بنا نهاده است و دیدگاه های میان مدت مدیران به دیدگاه های بلند مدت بدل شده است .( سلطانی ، ۱۳۸۲،ص۵)
فناوری اطلاعات مفهومی است که تا به امروز تعریف جامع و حقیقی ازآن ارائه نشده است . برخی در تعاریف خود برمحور فناوری تاکید دارند وآن رامجموعه ای از سخت افزار، نرم افزارو دیگر تجهیزات ارتباطی وگروهی نیز با توجه به نوآوری های حاصل ازآن ، به مجموعه ای از سیستم ها ،کاربران و و مدیریت اطلاعات سازمان تاکید دارند که می تواند شیوه کسب و کاررادچار تحول کند و به عنوان یک برتری رقابتی در محیط های کسب و کار و امروزی مطرح شود(واژه فناوری اطلاعات اولین بار از سوی لویت در سال ۱۹۸۵ به منظور بیان نقش رایانه در پشتیبانی از تصمیم گیری ها وپردازش اطلاعات در سازمان به کار گرفته شد . در مفهوم رایج فناوری به مجموعه ای از سخت افزار و تجهیزات دلالت دارد و بسیاری از محققان آن را نه تنها سخت افزاری که درانجام کارها مورد استفاده قرار می گیرد بلکه مهارت ودانش کارکنان وحتی ویژگی های اشیایی که برروی آن کار انجام می شود می دانند . اسکات موتون ، فناوری اطلاعات را شامل انواع رایانه ها، سخت افزارها ،نرم افزارها ، شبکه های ارتباطی که دورایانه را به یکدیگر متصل می کنند ، شبکه های عمومی و خصوصی وترکیب رایانه ها وفناوری اطلاعات وسیستم هایی که رایانه های شخصی را به ابررایانه ها متصل می کند وشبکه گسترده جهانی که از یک سلسله رایانه های قدرتمند تشکیل شده است ،می داند (صرافی زاده، ۱۳۸۳،ص ۱۶)
۲-۱۰- فناوری
فناوری اطلاعات ابزاری است درمیان بسیاری از ابزارهای دیگر که مدیران می توانند برای حل مشکلات ازآن استفاده کنند . سخت افزاررایانه ای تجهیزات فیزیکی برای فعالیتهای پردازش وبرونداد دریک سیستم اطلاعاتی است و شامل موارد زیر می باشد : واحد پردازش رایانه ای ، ابزارهای مختلف درونداد ، برونداد وذخیره اطلاعات ؛ ورسانه های فیزیکی برای اتصال این ابزارها به یکدیگر، نرم افزار رایانه ای دستورالعملهای دقیقی است که از قبل برنامه نویسی شده است واجزای سخت افزاری سیستم های اطلاعاتی راکنترل و هماهنگ می کند. فناوری ذخیره شامل رسانه های فیزیکی مانند دیسکهای نوری ، مغناطیسی برای ذخیره داده ها و نیز نرم افزاری که سازماندهی داده ها را در این رسانه ها مدیریت می کند . کار مدیریت درک مسائل مختلف سازمانی وطراحی برنامه کاری برای حل آنهاست . سیستم های اطلاعاتی منعکس کننده چشم اندازها ،آرزوها و واقعیات مدیران واقعی است . اما آنها باید کالاها وخدمات جدیدی را نیزتولید کنند وبه طور دائم شکل سازمان را بازنگری کنند . بخش اساسی از مدیریت کار خلاقانه ای است که دانش واطلاعات جدید موجب آن می شود. فناوری اطلاعات نقش اساسی در رهبری و طراحی مجدد سازمان دارد . یک فرایند شامل مجموعه فعالیتهای قابل تکرار است که زنجیره ارزش سازمان را بهبود می بخشد . زنجیره ارزش در برگیرنده مجموعه هزینه ،کیفیت،سرعت ،حساسیت، انعطاف پذیری ، مهارت ،ویژگی وقابلیت پایداری ودوام است که یک سازمان برای منتفع ساختن مشتریانش ازآن بهره می گیرد . یک گام جلوتر با داشتن ایده ای نو(نسبت به ایده قبلی)، «مدیریت ارتباط با مشتری » مطرح است که شامل مجموعه فرایندهای کسب وکار است که از دیدگاه ومنظر مشتری درجهت افزایش حساسیت و بهبود کیفیت و با تاکید برکنترل وکاهش هزینه ها، زنجیره ارزش را تقویت می کند. وسیاستها و روش های اداری شرکت را برای مشتری شفاف می سازد (صرافی زاده،۱۳۸۳، ص ۱۰).