• اشعۀ ایکس

• ^[۴]CT

• رادیولوژی پروجکشنی

• بازتاب، شکست

• فراصوت

• آندوسکوپی

• فوتوگرافی

• ویدیوگرافی

ب- چشمه درون بدن :

• برانگیختگی بیرونی:

• رزونانس مغناطیسی هسته­ای

• بیولومینسانس^[۵]

• ردیابی داخلی:

• سینوگرافی^[۶] تک فوتون

• Planar

• SPECT

• مقطع نگاری گسیلی پوزیترون

• چشمۀ طبیعی:

• دمانگاری

• ECG map، EEG

۱-۱-۱: مقطع نگاری کامپیوتری با پرتوی تابشی:
مقطع نگاری کامپیوتری پرتوی تابشی،گرفتن تصاویری سه بعدی از توزیع اکتیویتۀ رادیوداروی داده­ شده به بیمار در یک محیط زنده را ممکن می­سازد. مقطع نگاری کامپیوتری را می­توان به دو گروه عمده تقسیم ­نمود:

• مقطع نگاری کامپیوتری با تابش پوزیترون (^[۷]PET)

• مقطع نگاری کامپیوتری با تابش فوتون منفرد(^[۸]SPECT)

۱-۱-۱-۱: PET:
مبنای ردیابی در این روش ردیابی پوزیترون است و معمولاً از مواد پرتوزا که پرتو بتا مثبت از خود گسیل می­نمایند ، بهره می­برند. پوزیترون در بدن نابود می­ شود. در اثر پدیده نابودی زوج، دو فوتون با انرژی ۵۱۱ کیلوالکترون­ولت تولید­ می­شوند و در خلاف جهت با زاویه ۱۸۰ درجه نسبت به یکدیگر شروع به حرکت می­نمایند. این دو فوتون با دوربین­های PET آشکار­شده و محل تولید آن­ها نقطه­یابی می­گردد. در این دوربین­های PET از دوربین­های گاما استفاده می­ شود. در این روش، جمع­­آوری در ۳۶۰ درجه انجام می­پذیرد. سر دوربین PET حلقه­ای قرار دارد که حول محور عمودی بیمار قرار گرفته­است. در این سیستم از کلیماتورهای الکتریکی به­منظور آشکارسازی همزمان دو فوتون استفاده شده است که به آن موازی­سازی الکتریکی گفته می­ شود.
رادیوداروهای بی­شماری در PET استفاده می­شوند، اما استفاده از ۸۲Rb-RbCl در تصویربرداری خون­رسانی قلب و استفاده از ۱۸F-fluoro deoxy glucose در تصویربرداری از مغز، قلب و انواع مختلف سرطان متدوال­تر است.
۱-۱-۱-۲ SPECT:
استفاده از SPECT جهت تصویربرداری ، متداول است. در تصویربرداری با CT و ام.آر.آی ‏ گسترۀ حساسیت آشکارسازی برای غلظت­هایی در حد میلی­مولار می­باشد درحالی­که در مورد PET دقت در حد غلظت­های پیکو­مولار یعنی برابر دقت CT و ام.آر.آی ‏ می­باشد. همچنین در تصویربرداری با CT و ام.آر.آی ‏کنتراست با اختلاف چگالی بافت و حجم آب تعیین می­ شود اما در PETو SPECT کنتراست با تعیین مولکول معین که با یکی از ایزوتوپ­های رادیواکتیو یکی از عناصر سازندۀ آن مولکول نشانه گذاری شده­است، حاصل می­ شود.

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

در تصویربرداری­های SPECT مانند PET، از تکنیک ردیابی استفاده می­ شود. در این تکنیک، رادیونوکلئیدهای تزریق­شده در بدن پرتو­دهی می­نمایند. اشعه­های گسیل­شده بوسیله دستگاه­های آشکارساز، گرفته و آشکار می­شوند و سپس مورد آنالیز قرار می­گیرند. دوربین­های تصویربرداری SPECT به دوربین­های گاما معروفند. این دوربین­ها، با چرخش در گستره ۱۸۰ تا ۳۶۰ درجه حول بدن بیمار، تصاویر استاتیک از بدن تولید می­نمایند .
۱-۱-۱-۲-۱دوربین گاما:
اولین دوربین گاما در سال ۱۹۶۴توسط انگر^[۹] ساخته­شد. دوربین­ها یا همان آشکارسازها انواع مختلفی دارند که از آن جمله می­توان به آشکارسازهای سوسوزن، آشکارسازهای نیمه هادی، آشکارسازهای گازی اشاره­نمود. آشکارسازهای گازی اولین آشکارسازهایی بودند که برای آشکارسازی ذرات باردار مورد استفاده قرار­گرفتند. این آشکارسازها یک مشکل اساسی داشتند و آن این بود که برای آشکارسازی نیاز به فضای زیادی داشتند، ازین­رو بررسی ذراتی با انرژی بالا در آن زمان امکان­ پذیر نبود. با پیشرفت علم و کشف آشکارسازهای جامد ( آشکارسازهای با چگالی بالا)، این مشکل رفع­گردید. آشکارساز های جامد باید دو ویژگی متناقض زیر را دارا می­بودند :
۱.تحمل میدان­های الکتریکی قوی توسط ماده آشکارساز و عبور ندادن جریان.

• عبور آسان الکترون­ها از ماده آشکارساز.

این دو ویژگی متناقض دانشمندان را به استفاده از مواد نیمه­رسانا در آشکارساز سوق داد. اما مواد نیمه­رسانا در آن زمان در­دسترس نبود و این امر منجربه اختراع آشکارسازهای سوسوزن گردید. دوربین­های گاما، معمولاً آشکار­ساز­های سوسوزن هستند. در ادامه، انواع این نوع آشکارسازها و عمللکرد آنها بیان شده­است.