گل رز در تمامی‌رنگ ها دیده می‌شود و در این مورد تنها یک استثناء وجود دارد و آن نبود رزهای آبی است. در انواعی که تولید گل انتهایی می‌کنند (هیبرید چای، فلورینبدا، پاسیویی، مینیاتوری) هر ساله شاخه‌های جدید از جوانه های سال قبل رشد می‌کنند و بعد از تولید گل در انتهای شاخه، رشد آن متوقف می‌شود و شاخه های جدید دوباره از جوانه های زیرگل تولید می‌شود که بسته به رقم و شرایط آب و هوایی ممکن است تولید گل بکند یا نکند. برخی از ارقام گل رز، دائم گل هستند و گل دهی در آنها در بیشتر مواقع سال انجام می‌گیرد ولی بیشتر ارقام در هوای خنک بهار و پاییز گل دار می‌شوند. رزهای گلخانه‌ای در تمام طول سال قادر به تولید گل هستند و تنها باید شرایط رشدی مناسب برای آنها فراهم گردد.

( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

۱۰-۱ - مشکل گل های بریده

مشکل عمده گل های بریده، داشتن عمر کوتاه پس از برداشت آن هااست(فلاحتی رستگار و همکاران، ۱۳۸۰). بطور کلی عوامل مؤثر در عمر پس از برداشت یا عمر گلدانی (Vase life) گل ها را میتوان به دو دسته تقسیم کرد:
۱-۱۰-۱-عوامل زراعی قبل از برداشت:
دی اکسید کربن ، نور، دما، آبیاری، آفات و بیماری ها، اتیلن، زمان برداشت و مرحله نمو گیاه.
۲-۱۰-۱-عوامل محیطی پس از برداشت:
نحوه برداشت، دما، رطوبت، نور، تولید اتیلن و حساسیت گل ها به اتیلن.
در ایران حدود ۲۰در صد ازگل های تازه، حین گذشتن از کانال های بازار ( بسته‌بندی، جابجائی و فروش) مرغوبیت خود را از دست می‌دهند، قسمت زیادی از گل ها نیز در شرایط ضعیف و نامطلوب بفروش می‌رسند که سبب نارضایتی مصرف ‌کننده می‌شوند(جمالی زواره و همکاران، ۱۳۸۶).
۱۱-۱ - عوامل مهم پیر شدن گل
۱-۱۱-۱-عدم توانائی جذب آب بوسیله ساقه
یکی از علل عمده پژمردگی گل ها، عدم جذب آب بوسیله ساقه است که در اثر بسته شدن آوندهای هدایت‌کننده آب در ساقه‌ها بوجود می‌آید. باکتری ها، مخمرها و قارچ های موجود در آب ظرفی که گل در آن نگه داشته می‌شود، مقطع برش ساقه را مسدود کرده، در داخل ظرف تکثیر و گسترش می‌یابند و در نهایت از جذب آب می‌کاهند(ماتوکا، ۱۹۹۸).
۲-۱۱-۱-از دست دادن مقدار زیادی آب از گل های بریده
این حالت نیز سبب پژمردگی‌، کاهش کیفیت و طول عمر گل های بریده می‌شود. بدون آب نگه داشتن گل ها، هوای گرم و قرار دادن گل ها در جریان هوای گرم سبب وارد شدن آسیب‌های فراوان به گل های بریده می‌شود. پس در صورت امکان بایدگل ها را، از زمان برداشت تا رسیدن آن ها به دست آخرین مصرف کننده، در آب با دمای پائین نگهداری کرد.
۳-۱۱-۱-کمبود کربوهیدرات ها
یکی دیگر از علل تخریب گل ها بشمار می‌آید. ادامه تنفس پس از برداشت به دمای محیط بستگی دارد. دماهای پائین تنفس را کاهش می‌دهد و از مصرف کربوهیدرات ها جلوگیری می‌کند، که نتیجه آن افزایش کیفیت و دوام گل هاست(نلسون، ۱۳۷۴).
۴-۱۱-۱-بیماری ها و آفات
آفات و بیماری های گیاهی سبب صدمه و بیرنگ شدن گل ها و برگ‌ها میشود، این امر موجب کاهش کیفیت گل ها می‌شود. بافت های آلوده آب خود را سریعتر از بافت های سالم از دست می‌دهند، همچنین پژمردگی و سنتز اتیلن این بافت ها بیشتر می‌باشد.
۵-۱۱-۱-تأثیر منفی گاز اتیلن
اتیلن سبب آسیب دیدن پیش از شکوفائی گل ها می‌شود. تولید اتیلن و حساسیت به آن در مراحل مختلف رشدگل متفاوت است. غنچه‌ها و گل های تازه شکوفا شده از میزان تولید و حساسیت کمتری نسبت به گل های کاملا باز شده برخوردارند(مولر و همکاران، ۱۹۹۹).

۱۲-۱ - راهکارهای افزایش طول عمر گل های بریده

خوشبختانه برای حل مشکل طول عمر کوتاه گل ها، راهکارهای مفیدی مانند روش های جدید انبارداری و بسته‌بندی، خنک نگه داشتن گل ها( پری کولینگ ) هنگام حمل و استفاده از محلول های محافظ وجود دارد (داوری نژادوفتحی،۱۳۸۲).

۱۳-۱- انبارداری

انبارهای مختلف دارای شرایط تقریبا یکسانی هستند، که مهمترین آن ها عبارتند از:
۱ـ دما : کاهش دما سبب به تعویق انداختن پیری در گل ها می‌شود. از نوسان دما در انبارها، بدلیل افزایش رطوبت روی گیاه و فویل های بسته بندی، باید جلوگیری کرد. دمای مناسب برای نگهداری گل های مناطق معتدله و گرمسیری به ترتیب، دماهای نزدیک صفر و ۱۵-۷ درجه سانتی گراد است. رز از جمله گیاهان غیرحساس به سرمازدگی بشمار می‌آید.
۲ـ رطوبت: هوای خشک سبب تعرق در گیاه می‌شود، رطوبت نسبی بالای (۹۵-۹۰ در صد ) مناسب انبار است و رطوبت‌های کمتر (۸۰-۷۰ در صد) سبب اتلاف آب و پژمردگی گل ها می‌شود.
۳ـ نور: نور اثر چندانی روی عمر گل ها ندارد، برخی گل ها مانند داوودی و سوسن بمدت طولانی ( ۱۴ـ۵ روز ) در تاریکی نگهداری می‌شود(داوری نژادوفتحی،۱۳۸۲).
۴ـ اتیلن: دمای کم سبب کاهش میزان تولید اتیلن و حساسیت گل ها به آن می‌شود. بهترین روش کم کردن اثرات اتیلن، تهویه هوای انبار است. استفاده از پرمنگنات پتاسیم بعنوان اکسید کننده، اشعه ایکس یا نور فرابنفش و ممانعت کننده‌های فعالیتی اتیلن مانند آمینو ونیل گلیسین(AVG)، آمینو اتوکسی استیک اسید( (AOAو تیو سولفات نقره( STS )نیز مفید واقع می‌شود(داوری نژادوفتحی،۱۳۸۲).

۱۴-۱ - انواع انبار

۱-۱۴-۱- انبار مرطوب
در این انبارها بسته‌بندی لازم نیست، گل ها در محلول های محافظ یا آب با دمائی حدود ۴-۳ درجه سانتی گراد، نگهداری می‌شوند. از هیپوکلریدسدیم و سولفات آلومینیوم جهت ضدعفونی گل ها استفاده می‌شود.
۲-۱۴-۱-انبار خشک
برای نگهداری گل ها به مدت طولانی از این انبارها استفاده می‌شود، گل ها بصورت محکم در جعبه‌ها بسته‌ها یا کیسه‌های پلی‌اتیلنی به منظور جلوگیری از اتلاف رطوبت نگهداری می‌شوند. گل‌های رز در دمای ۳-۵/۰ درجه سانتی گراد به مدت ۲ هفته نگهداری می‌شوند.
۳-۱۴-۱-انبار با اتمسفر کنترل شده (CA)
اطاق سردی را بوسیله دی اکسید کربن غنی کرده، در حالیکه میزان اکسیژن را کاهش می‌دهند این حالت سبب کاهش شدت تنفس، کاهش میزان مصرف موادغذائی و کاهش میزان تولید و فعالیت اتیلن می‌شود. گل رز در اتمسفری بادی اکسید کربن(۱۰-۵ در صد) و اکسیژن(۳-۱ در صد) در حرارت صفر درجه سانتی‌گراد به مدت ۳۰-۲۰ روز قابل نگهداری است.
۴-۱۴-۱-انبار با فشار کم (LPS )
در این گونه انبارها فشار کمتر از فشار اتمسفر، در حدود ۸- ۵/۳ کیلو پاسکال می‌باشد. دمای کم و جریان مداوم هوای مرطوب از هر دو طرف انبار الزامی است. این انبارها بیشتر برای گل های باز شده استفاده می‌شوند. ارقام مختلف رز عکس‌العمل متفاوتی نسبت به این انبارها دارند، مثلا غنچه رز رقم تانبید (Tanbed) و بلیندا (Belinda) در فویل های پلی‌اتیلن، دمای ۲ درجه سانتی گراد و رطوبت نسبی ۹۸ در صد با فشار ۲/۳ کیلو پاسکال به مدت یک ماه قابل نگهداری است، در حالیکه برخی ارقام (مرکو، سونیا، مرسدس) علائم لکه‌برگی و پژمردگی را نشان می دهند(داوری نژادوفتحی،۱۳۸۲).

۱۵-۱- مواد طولانی‌کننده عمر گل های بریده

روش خانگی قدیمی محافظت از گل ها استفاده از آسپیرین و یا سکه مسی بوده است، این ترکیبات بدلیل حل نشدن در آب قادر نیستند رشد میکرب ها را کنترل کنند. امروزه محلول های مختلفی جهت نگهداری گل های بریده استفاده می‌شود‌، شرکت هلندی pokon-chrysal، ده ها نوع ماده محافظ تهیه کرده که هر کدام برای گونه‌ای خاص، طراحی و تولید شده‌اند(داوری نژادوفتحی،۱۳۸۲).

۱۶-۱-کربو هیدرات ها

کربو هیدرات ها منبع اصلی تغذیه و انرژی مورد نیاز برای تمامی فرایندهای بیوشیمیائی و فیزیولوژیکی گل ها پس از جدا شدن از گیاه مادری هستند. همچنین قندها فرایندهای اساسی افزایش طول عمر وکیفیت پس از برداشت گل ها همانند حفظ وظایف و ساختمان میتوکندریائی، تنظیم میزان آب بوسیله کنترل تعرق، افزایش جذب آب(جمالی زواره و همکاران، ۱۳۸۶).وکاهش تولید اتیلن و حساسیت به آن را تقویت می‌کنند(نلسون، پ، ۱۳۷۴).ساکارز مهمترین قند مورد استفاده می‌باشد، البته از قندهای دیگری مثل گلوکز و فروکتوز نیز استفاده می‌شود. غلظت مطلوب قند برای گونه‌ها و حتی ارقام مختلف متفاوت است. مقدار زیاد قند در محلول های محافظ ممکن است مضر باشد بخصوص برای گل هائی که نسبت به غلظت‌های پائین حساس هستند. تمام قندها زمینه را برای رشد میکروارگانیسم‌ها مناسب می‌سازند. از این رو از آنها اغلب در ترکیبات با محلول های محافظ دیگر استفاده می‌شود(نلسون، پ، ۱۳۷۴).
۱۷-۱-میکروب کش ها و مهار کننده های رشد میکروبی
فعالیت میکروارگانیسم هایی مانند باکتری ها، مخمرها و کپک ها که در ظرف آب رشد می‌کنند موجب انسداد آوندهای چوبی می‌شود.همچنین آن ها با تولید اتیلن و برخی از توکسین ها موجب تسریع پیری گل‌هامی‌شوند(جودی، ۱۳۸۵).(در این قسمت به معرفی چند میکروب‌کش می‌پردازیم.)
برای کنترل میکروارگانیسم ها محلول های محافظ گل همیشه حاوی حداقل یک میکروب کش یا مهار کننده رشد میکربی هستند.این ترکیبات شامل نمک های ۸ هیدروکسی کوئینولین، نمک های نقره، ترکیبات کلردار به تدریج حل شونده و سولفات آلومینیوم می‌باشد(جودی، ۱۳۸۵).
۱-۱۷-۱-نمکهای ۸ هیدروکسی کوئینولین
مانند ۸ هیدروکسی کوئینولین سولفات (-HQS8) و۸ هیدروکسی کوئینولین سیترات-HQC)8)، که بعنوان باکتری‌کش مطرح هستند. اینگونه ترکیبات عامل اسیدی‌کننده محیط به شمار می‌روند و از بسته شدن مقطع برش بوسیله باکتری ها جلوگیری می‌کنند. -HQS8 تا غلظت ppm200 برای گل های بریده رز توصیه می‌شود(جودی، ۱۳۸۵).
۲-۱۷-۱-تیو سولفات نقره (Ag2S2O3 , STS)
از باز دارنده‌های خیلی قوی برای فعالیت اتیلن در بافت های گیاهی بشمار می‌آید، همچنین بدلیل داشتن مقداری فعالیت ضدمیکروبی در بافت های گیاهی مانع از رشد آن ها در آب ظرف می‌شود. از این ترکیب تا غلظت ۲/۰ میلی متر برای تیمار گل های رز توصیه می‌شود(جودی، ۱۳۸۵).
۳-۱۷-۱-نیترات نقره (AgNo3 , SN)
مانند نمک های دیگر نقره از باکتری‌کش های مهم به شمار می‌آید. نیترات نقره را اغلب جهت افزایش دوام گل های بریده به محلول های محافظ اضافه می‌کنند. بدلیل واکنش آن با کلر موجود در آب شهری، بهتر است از آب مقطر جهت تیمار استفاده کرد. از معایب دیگر آن اکسید شدن در برابر نور است، به همین دلیل بهتر است تیمار در محیط کم نور انجام شود.
میکروب‌کش های دیگری مانند سولفات آلومینیوم (Al2(So4)3) نیز وجود دارندکه تا غلظتpm 300-200 برای گل های مختلف توصیه می‌شوند(جودی، ۱۳۸۵)
۱۸-۱-اتیلن