رقابت میان مؤسسات حسابرسی: در مؤسسات حسابرسی، کیفیت خدمات حسابرسی به مشتریان و حق الزحمه بابت انجام کار حسابرسی بیشترین تفاوتها را رقم میزند که برای مشتریان در انتخاب مؤسسات حسابرسی یک نوع رقابت به وجود میآورد که همین امر باعث شده که مؤسسات حسابرسی برای رضایت و کسب اعتماد نسبت به صورتهای مالی از مشتریان به رقابت با همدیگر بپردازند. در صورت چرخش حسابرس فرض بر این است که رقابت وجود داشته است و مقدار ۱ به خود میگیرد و در صورتی که چرخش حسابرس وجود نداشته باشد، رقابت نیز وجود نداشته و مقدار صفر به خود میگیرد.
-
- خدمات غیرحسابرسی: خدمات غیرحسابرسی، هر گونه خدماتی متفاوت از خدمات حسابرسی ارائه شده به صاحبکار، توسط حسابرس را شامل میشود. مانند خدمات مشاورهای، حسابداری، حسابرسی داخلی، خدمات مالیاتی و … به عبارتی دیگر هر نوع خدماتی که نیازمند حرفه حسابداری یا مهارتهای مرتبط با آن باشد. در صورتی که این نوع از خدمات از طرف مؤسسات ارائه شده باشد عدد ۱ و در غیر اینصورت عدد صفر را به خود میگیرد.
-
- تقسیم کار: در صورتی که رسیدگی های مؤسسات حسابرسی حجم بالایی داشته باشند از دیگر مؤسسات همکاری در خواست میکنند و عملیات رسیدگی را بین خود و دیگر مؤسسات تقسیم مینمایند. این عمل در صورت وجود در گزارش آن ها آورده می شود و عدد ۱ به آن تعلق می گرد و در غیر اینصورت عدد صفر.
-
- نظارت: هر مرحله از کار حسابرسی باید چنان هدایت، سرپرستی و بررسی شود که از انجام شدن کار با کیفیت مناسب، اطمینانی معقول به دست آید. سرپرستان مؤسسات حسابرسی بر هر مرحله از کار حسابرسان خود نظارت دارند و نقاط ضعف و قوت آن ها را شناسایی میکنند. در مؤسسات حسابرسی این عملیات در اساسنامه آن ها آورده شده است و در ابتدای قرارداد خود با شرکت آن ها را قید کردهاند. در صورت وجود نظارت بر کار حسابرسان عدد ۱ و در غیر اینصورت عدد صفر به خود می گیرند.
-
- مشاوره: همانند تقسیم کار مؤسسات حسابرسی میتوانند در انجام رسیدگی ها از دیگر مؤسسات حسابرسی مشاوره و راهنمایی درخواست میکنند و این عمل را در گزارش خود قید می نمایند. بنابرین عدد ۱ و در غیر اینصورت عدد صفر به آن داده می شود.
- کنترل و بازبینی: تداوم کفایت و اثربخشی عملیاتی سیاست ها و روش های کنترل کیفیت باید همواره کنترل و بازبینی شود. تداوم کفایت و اثربخشی عملیاتی سیاست ها و روش های کنترل کیفیت باید همواره کنترل و بازبینی شود. به همین صورت مؤسسات حسابرسی جهت انجام بهتر و موثرتر رسیدگی های خود به کنترل و بازبینی عملیات حسابرسان خود می پردازند. مؤسسه حسابرسی که این نوع از کنترل و بازبینی را داشته باشند در گزارش حسابرسی خود بیان می نمایند و در صورت وجود این نوع از کنترل عدد ۱ و در غیر اینصورت عدد صفر به آن داده می شود.
اقلام تعهدی غیرعادی (تعریف مفهومی)
اقلام تعهدی غیرعادی اقلامی هستند که مدیریت میتواند آن ها را کنترل کند. به بیان دیگر اقلام تعهدی غیرعادی آنهایی هستند که مدیریت میتواند آن ها را به تأخیر بیاندازد، حذف کند و یا ثبت و شناسایی آن ها را تسریع کند (حلاج؛ مهرانی، ۱۳۸۸).
اقلام تعهدی غیرعادی (تعریف عملیاتی)
اقلام تعهدی عادی-کل اقلام تعهدی = اقلام تعهدی غیرعادی
(۱-۱)
که در آن :
کل اقلام تعهدی شرکت i در سال t، که برابر است با سود خالص قبل از اقلام غیرمترقبه منهای جریان های نقد عملیاتی()
: تغییرات در درآمد شرکت i در سال t
اموال، تجهیزات و ماشین آلات شرکت i در سال t
مجموع دارایی ها شرکت i در سال t-1
متغیر مجازی است، چنانچه CF )جریان های نقد عملیاتی) منفی باشد برابر با یک وگرنه برابر با صفر است.
پس از تخمین پارامترهای رابطه (۱)، اقلام تعهدی غیرعادی بر اساس مدل جونز تعدیل شده با جریان های نقدی غیرخطی()، تفاضل اقلام تعهدی عادی () از کل اقلام تعهدی، به شرح زیر برای دوره برآورد با بهره گرفتن از رابطه (۲) حساب میشوند:
(۱-۲)
ارائه تعاریف عملیاتی برای متغیرهای تحقیق ضروری میباشد بویژه در مورد متغیرها و مفاهیمی که تعریف یکسانی از آن ها در دسترس نباشد و توافق عام در مورد آن ها وجود نداشته باشد.
به منظور حصول نگرش واحد به متغیرهای تحقیق و احتراز از برداشتهای متفاوت، تعاریف عملیاتی متغیرهای تحقیق ارائه میگردد.
اتکاء به عملکرد حسابرسی داخلی: قبول نتایج حاصلـه از حسابرسی داخلی به عنوان جایگزین نتایج حاصلـه از آزمونهای محتوا که توسط حسابرسان مستقل انجام میگیرد (مهام، ۱۳۸۸، ۲۵).
حسابرس مستقل(تعریف مفهومی)
شخصی که به حرفه حسابرسی مشغول است و کارمند سازمان مورد حسابرسی نمیباشد (حساس یگانه ۱۳۸۸، ۵۳).
حسابرس مستقل(تعریف عملیاتی)
یک مدل رگرسیونی چند متغیره با ۲ متغیر پاسخ به صورت زیر خواهد بود:
Y = β +β۱ X1 +β۲ X2 +ε
این مدل برای هر دو فرضیه تحقیق مورد استفاده قرار میگیرد که در آن:
Y : متغیر اتکای حسابرسان مستقل بر عملکرد حسابرسان داخلی
X1 : متغیرتجربه حسابرسان مستقل
X2 : متغیر ویژگی های کیفی حسابرسی داخلی
β i,j : ضرایب متغیر های مستقل
فصل دوم
مروری بر ادبیات پژوهش و پیشینه پژوهش
۲-۱- مقدمه
هدف اصلی صورتهای مالی ارائه اطلاعات مناسب در مورد وضعیت مالی و عملیاتی شرکت برای اتخاذ تصمیم درست توسط سرمایهگذاران و اعتباردهندگان است. زمانیکه صورتهای مالی این هدف را تأمین کنند از کیفیت مناسبی برخوردار خواهند بود (آبودی، ۲۰۱۳)[۶]؛ ولی دو عامل تضاد منافع و عدم تقارن اطلاعاتی بین مدیران و مالکان باعث میشود که مدیران اقدام به تحریف اطلاعات مندرج در صورتهای مالی نمایند (راجگوپال،۲۰۱۳)[۷]. زیرا از یک طرف مدیر خود مالک شرکت نیست و آثار اقتصادی تصمیمات خود را تجربه نمیکند (آرترام و همکاران، ۲۰۰۹)[۸]، و از طرف دیگر به دلیل همسو نبودن منافع مدیران و مالکان، برخی از تصمیمات مدیران برخلاف منافع مالکان اتخاذ میشود. علاوه بر این، وجود عدم تقارن اطلاعاتی موجب میشود که سهامداران نتوانند به درستی عملکرد مدیران را شناسایی و پاداش آن ها را بر مبنای عملکردشان تعیین نماید. بنابرین، مدیران برای افزایش حقوق و مزایای خود اقدام به مدیریت سود میکنند؛ و سود مورد انتظار سهامداران را گزارش میکنند تا امنیت شغل خود را نیز حفظ نمایند. اعمال مدیریت سود در نهایت باعث میشود صورتهای مالی وضعیت واقعی شرکت را به طور مناسبی افشا نکند و نتوان با بهره گرفتن از این صورت حسابها تصمیم درستی اتخاذ نمود، در نتیجه کیفیت گزارشگری مالی کاهش مییابد(حبیب، ۲۰۱۲)[۹].
“