عناصر موثر در مفهوم سازی
زندگی عادی
توان تأمین نیازهای اساسی و حفظ سلامتی/ تمرکز بر توانایی های کارکردی
مطلوبیت اجتماعی
توانایی فرد به منظور ایجاد یک زندگی مفید اجتماعی/ ایفای نقش موثر در جامعه / برخورداری از موقعیت مناسب شغلی
شادکامی
تعامل میان احساس هیجان و افسردگی / متأثر از عوامل درونی و بیرونی / موقتی و کوتاه مدت
رضایت از زندگی
ارزیابی مثبت فرد از کیفیت زندگی خود / معطوف به توانایی های شخص / رضایتمندی در زمینه های مختلفی چون عشق، ازدواج، روابط دوستانه، اوقات فراغت، شغل و…
دستیابی به اهداف شخصی
توان فرد در دستیابی به اهداف / رضایت شخصی ، خود باوری و رضایتمندی در هنگام مقایسه خود با دیگران/ حداقل شکاف میان موقعیت واقعی و انتظارات فرد
استعدادهای ذاتی
توانایی ها و استعدادهای فیزیکی و ذهنی بالفعل و بالقوه فرد (به طور فطری)
طبق نظر شالوک، ابعاد کیفیت زندگی به مجموعه ای از عوامل ارجاع دارد که احساس بهزیستی شخصی را به وجود می آورند (شالوک، ۲۰۰۴: ۲۰۵).
به اعتقاد برخی از محققان تعداد ابعاد مورد بررسی کیفیت زندگی خیلی مهم نیست، بلکه آنچه اهمیت حیاتی دارد توجه به این مطلب است که هر مدل پیشنهادی برای سنجش کیفیت زندگی، باید بتواند نیاز به داشتن یک چارچوب چند بعدی را تشخیص دهد و به این که چه چیزهایی برای مردم در تعیین کیفیت زندگی شان مهم است توجه کند و شاخص های اساسی هر بعد را در کنار سایر ابعاد در کل نماینده مفهوم کاملی از کیفیت زندگی بداند. علی رغم اختلافات نظری فراوان، تحلیل اخیری که توسط شالوک (۲۰۰۴) صورت گرفته، حاکی از آن است که توافق قابل توجهی در خصوص هشت بعد مرکزی در سنجش کیفیت زندگی میان محققان وجود دارد. او این نتیجه را با توجه به تحلیل ۱۶ مطالعه چاپ شده درباره کیفیت زندگی به دست آورده است. در مطالعات مورد بررسی شالوک، ابعاد هشتگانه مذکور از طریق ۱۲۵ شاخص مورد سنجش قرار گرفته اند. این ابعاد به ترتیب عبارتند از:
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))
- روابط بین شخصی ۲. پذیرش و ادخال اجتماعی ۳. رشد فردی
- احساس بهزیستی فیزیکی ۵. حق تعیین سرنوشت خود ۶. احساس بهزیستی مادی
- احساس بهزیستی احساسی و ۸. حقوق.
در کنار ابعاد کیفیت زندگی، شاخص های اصلی سنجش این مفهوم باید به عنوان رفتارها، ادراکات یا شرایط مختص به هر بعدی در نظر گرفته شوند تا نشان دهنده احساس بهزیستی فرد در هر بعد خاص و در نهایت مجموع ابعاد باشند.
جدول ۲-۴- شاخص های کیفیت: تحلیل محتوای ابعاد مورد نظر محققان در سنجش کیفیت زندگی
بعد
تعداد شاخص
روابط بین شخصی
۱۵
پذیرش و ادخال اجتماعی
۱۴
رشد فردی
۱۳
احساس بهزیستی فیزیکی
