)Aa( ) و نسل aa,AAخواهد بود . هر یک از این سه ژنوتیپ در نسل های تفرق ناپذیر یعنی در دو والد (
) در توده های تفرق ناپذیر ، فقط بر اثر عواملVPحاصل از تلاقی آن دو نیز یافت می شود . واریانس فنوتیپی (
محیطی به وجود می آید و چنانچه فرض کنیم که محیط بر کلیه ژنوتیپ ها اثر مشابهی می گذارد ، در این )VEصورت میانگین واریانس فنوتیپی سه نسل تفرق ناپذیر باید معیاری برای واریانس ناشی از اثرات محیطی (
( اینجا فقط تکه ای از متن فایل پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )
باشد . اگر بپذیریم که محیط اثر مشابهی بر همه ژنوتیپ های می گذارد ، پس در آن صورت واریانس ناشی از عوامل محیطی در نسل های در حال تفرق باید با میانگین واریانس نسل های تفرق ناپذیر برابر باشد .
باید منتج از تفاوت های ژنتکی باشد . به این طریق در نسل VP و واریانس کل فنوتیپی VEلذا اختلاف بین
تجزیه کرد . لازم به ذکر است که صحت موارد بالا منوط به دو VG و VE را به دو جزء می توان واریانس
شرط زیر است :
۱ ـ نسل های والدین از نظر ژنتیکی خالص بوده و تفرق صفات نداشته باشد که در این شرط در توده های خود گشن فراهم است .
۲ ـ محیط اثر یکسانی بر همه ژنوتیپ ها داشته باشد . برای آزمون همگن بودن واریانس نسل های تفرق ناپذیر نامتجانس باشند ، و ، از آزمون بارتلت یا لون استفاده می شود . چنانچه در آزمایشی واریانس های
شوند ( ۱ ، ۲ ، ۱۱ ، ۱۴ ، ۴۸ و ۶۳ ) .VE جایگزین و ، می بایست سه پارامتر مجزای
۲ ـ ۶ ـ ۲ ـ اجزاء واریانس ژنوتیپی :
واریانس ژنوتیپی را می توان بر اساس یک مدل به اجزاء آن تقسیم کرد . اولین مدل توسط فیشر تدین و ایمر در سال ۱۹۳۲ ایجاد شده است (۱) .
این مدل مبتنی بر توارث تک هیبریدی است ولی نتیجه گیری هایی که از آن می شود ، برای توارث چند هیبریدی نیز اعتبار دارد . با بهره گرفتن از این مدل سهم واریانس ژنتیکی ژنها به دو جزء تقسیم می شود :
نشان d1 ـ جزء ناشی از تأثیر ژنها که از نظر ارثی تثبیت پذیر است که اثر افزایشی نامیده می شود و یا با حرف
داده می شود .
۲ ـ جزئی که به دلیل اثرات متقابل آلل ها به وجود آمده و از نظر ارثی تثبیت پذیر نمی باشد ، اثر غالبیت نامیده مشخص می گردد .hمی شود و با حرف
از لحاظ نظری از متر در سال ۱۹۴۹ به کمک مدل سهم ژن ها ، نشان داد که که واریانس ژنوتیپی نسل
اجزای زیر تشکیل شده است .
= D + H
داشته باشیم . به این ترتیب که اگر سه ژنوتیپ مختلف با نسبت های زیر در
aa Aa Aa
و ارزش فنوتیپی هر یک از این ژنوتیپ ها را بر مبنای انحراف از میانگین والدین بر طبق شکل زیر اندازه گیری می نماییم .
aa Aa AA
h Aa
-d +d
آن گاه ارزش ژنوتیپ ها عبارت خواهد بود از :
AA = +d , Aa = +h , aa = - d
مساوی است با : با توجه به وفور نسبی هر یک از ژنوتیپ ها ، میانگین اندازه گیری ها و یا میانگین
و چون تنوعی که هر یک از ژنوتیپ ها به وجود می آورند ، معادل حاصل (-d) + (h) + (+d) = h
بنابراین واریانسF(x - ضرب مجذور انحراف آن ژنوتیپ از میانگین ، در فور نسبی آن ژنوتیپ است ،
برای یک مکان ژنتیکی مساوی است با : ژنتیکی
[ -d – ( ) h + [ h – ( ) h + [ -d – ( ) h = +
برای کلیه مکان های ژنی که صفت را کنترل می کند ، عبارت خواهد بود از : بنابراین واریانس ژنتیکی
استفاده گردد و جز محیطی راH , D به ترتیب از حروف و و اگر به جای +
خواهد بود = D + معادل ، نشان می دهیم ، آن گاه واریانس فنوتیپی با
( ۱ ، ۴ ، ۱۳ ، ۷۵ و ۸۵ ) . اجزای واریانس برای هر نسل فرضی در حال تفرق را می توان مانند آنچه در نسل
توضیح داده شد ، محاسبه نمود و بدین ترتیب می توان اطلاعات لازم برای تجزیه واریته ها را بدست آورد .
۲ ـ ۷ ـ تجزیه میانگین نسلها
در این روش ابتدا آمیزش های انفرادی بین والدین هموزیگوت صورت می گیرد ( والدین از نظر صفت متقابل و سایر نسلهای لازم برای تجزیه میانگین نسلها در یک هم هستند ) . سپس والدین به همراه نسلهای
طرح آزمایشی تکراردار رویانده می شوند . صفت یا صفات مورد مطالعه بر روی هر تک بوته اندازه گیری می شود ( ۱۲ و ۱۵ ) . از مزایای روش حاضر این است که در هر آمیزش ، آلل ها بین نتایج توزیع می شوند و لذا ابتدا یک در دو است و این مطلب فراوانی آلل ها در هر نسل آزمایشی معلوم است . زیرا فراوانی آلل ها در
مبانی ژنتیکی کشف شده ، برآورد و تفسیر اجزاء تغییرات را ساده می کند و می توان با توسعه آن ساختار ژنتیکی را تفسیر نمود (۱۵) .
در این روش می توان جزئیات مربوط به کنترل ژنتیکی صفت یا صفات مورد بررسی در هر آزمایش را بدست آورد که این اطلاعات دارای ارزش پیش بینی کننده مهمی در داخل هر آزمایش هستند . به علاوه اطلاعات حاصل از مواد آزمایشی را می توان به کل گونه تعمیم داد . اما علی رغم مزیت های موجود در تفسیر ژنتیکی باید نهایت دقت را به کار برد ، زیرا اطلاعات ژنتیکی حاصل از این روش فقط مربوط به مکان های ژنی که بین
دو والد تفرق می یابد ، می باشد . در نتیجه آلل هایی که در یک توده گیاه تفرق می یابند و نه در یک تلاقی مخصوص ، نقشی در کنترل تنوع ژنتیکی ندارند . لذا ممکن است در بعضی از تلاقی ها تغییراتی ایجاد شود که در تلاقی های دیگر ایجاد نشود و این مطلب بستگی به آلل هایی دارد که درهر تلاقی مورد تجزیه وجود دارند. یکی از مشکلات تجزیه میانگین نسلها آن است که پارامترهای مشخص کننده اثرات افزایشی و اثرات متقابل مربوط به افزایشی × افزایشی تابع درجه پراکندگی ژنهای افزاینده بین والدین هستند و اثرات غالبیت محصول خاص مسی
ر غالبیت در هر مکان ژنی می باشد . در نتیجه ، اثرات افزایشی می تواند کوچک باشد ، زیرا به جای تنوع کم ، درجه پراکندگی بسیار زیاد است . همین طور غالبیت نیز می تواند بدلیل کمک های دو جهته کوچک باشد . از طرف دیگر واریانس های ژنتیکی تحت تأثیر تعادل قرار ندارند ، زیرا واریانس ها مجموع مربعات هر مکان ژنی هستند و لذا واریانس کل اثرات افزایشی و غالبیت را نشان می دهند ( ۱۴ و ۱۰۷ ) .
۲ ـ ۷ ـ ۱ ـ تجزیه میانگین نسلها و برآورد اثرات افزایشی ، غالبیت و اپیستازی
اگر دو لاین که از نظر یک ژن کنترل کننده صفت خاص با یکدیگر تفاوت دارند در نظر گرفته شود . و والد دارای بیشترین ارزش از نظر صفت مورد بررسی باشد و این امتیاز به علت وجود آلل باشد که دارای اثر
نشان داده شود و از طرف دیگر آلل مقابل آن Aافزایشی (+) بر روی صفت موردنظر می باشد ، و این آلل با
دارای اثر کاهشی (-) بر روی صفت باشد . حال برای یک مکان ژنی با دو آلل ، سه ژنوتیپ به صورتaیعنی
زیر خواهیم داشت :
= AA = +/+ = (+d)
= aa = -/- = (-d)
= Aa = +/- = (h)
منعکس کنندهm نشان داده می شود . پارامتر mمیانگین ارزش دو والد به عنوان ننقطه مبدأ به کار می رود که با
اثرات توأم کلیه ژن های دیگری است که در دو والد مشترک هستند ، بنابراین میانگین هر نسل را می توان به صورت انحراف از پارامتر مبدأ یعنی میانگین در نظر گرفت .