سویس
۳۴
۳۴
۳۳
۲۹
مجموع(بادیگرکشورها)
۲۶۴/۱
۲۱۹/۱
۲۰۶/۱
۲۰۷/۱
Source:The Europa World Year Book , Statistical Survey:(2002), 3975
۳-۳-۳)سابقه تاریخی تشکیل جمعیت
آسیای صغیر که خاک اصلی ترکیه امروزی را تشکیل می دهد از مراکز تمدنهای کهن به شمار می رود . این سرزمین ابتدا توسط هخامنشیان و سپس به دست اسکندر و جانشینان او افتاد . بعدها دولت روم آنجا را به تصرف خود در آورد ، از اواخر قرن چهارم میلادی که سال تجزیه امپراطوری روم است آسیای صغیر جزء روم شرقی یعنی بیزانس گردید . ترکان عثمانی از اوایل قرن سیزدهم میلادی یعنی مقارن حمله مغول به ایران به آسیای صغیر مهاجرت کرده و با بهره گرفتن از ضعف امپراطوران روم شرقی به تدریج قدرت خود را بر سراسر این ناحیه بسط دادند و در سال ۸۳۲ ه.ش (۱۴۵۳۲م) با تصرف قسطنطنیه به دست سلطان محمد فاتح ، امپراطوری روم شرقی را منقرض نمودند و با لشکرکشیهای متعدد امپراطوری عظیمی به وجود آوردند که در قرون ۱۶و ۱۷ میلادی در کمال قدرت و عظمت بود (دفتر مطالعات سیاسی وبین المللی :۱۳۸۸،۲۲). امپراطوری عثمانی شامل قسمتهای عمده ای از ممالک امروزی شبه جزیره بالکان در اروپا و ممالک امروزی خاور میانه عربی و خاور نزدیک و قسمتهایی از شمال آفریقا بود . پس از شکست عثمانی در جنگ جهانی اول بسیاری از متصرفات عثمانی از دست آن کشور بیرون رفت ، ترکیه کنونی کشوری است که پس از جنگ جهانی اول به دست یکی از افسران این کشور به نام مصطفی کمال از بازمانده متصرفات پهناور عثمانی به وجود آمد . مصطفی کمال که بعدها به ((آتاتورک))یعنی پدر ترکها ملقب شد در این کشورها جمهوری به وجود آورد و خود به عنوان اولین رئیس جمهور زمام کشور را به دست گرفت (دفتر مطالعات سیاسی وبین المللی :۱۳۸۸،۲۳).
۳-۳-۴) اقوام و نژاد ها و روابط آنها
ترکهای اصلی در آغاز در جنوب سیبری و ترکستان زندگی می کردند و بعدها به سوی غرب و جنوب مهاجرت و پراکنده شدند . تا قبل از قرن ششم میلادی ، این مردم اقوامی بدوی بودند که به صورت پراکنده در آسیای مرکزی زندگی می کردند و با اسامی قبیله ای خود شناخته می شدند . گاه چند قبیله دور هم گرد آمده و دست به مهاجرتهای عظیمی می زدند و گاه با انتخاب رهبری از میان خود سرزمینهای پیرامون را مرد تهاجم وتاخت و تاز قرار می دادند (دفتر مطالعات سیاسی وبین المللی :۱۳۸۸،۲۴). در نیمه اول قرن ششم میلادی ، گروهی از این اقوام ترک ، آلتایی از محلهای خود مهاجرت کرده و با همراهی برخی از قبایل همجوار ، امپراطوری را تشکیل دادند که قلمرو آن از مغولستان تا دریای سیاه را در بر می گرفت . عنوان ترک برای نخستین بار به وسیله بنیان گذاران این امپراطوری انتخاب شده است . آنان خود را ((توروک ))به معنای قی خواندند . امروز ((ترک ))اصطلاحی است که در معنی وسیع خود بر مردمی اطلاق می شد که به ویژه زبان ترکی تکلم می نمایند . صرفنظر از برخی استثناها مردم ترک زبان بیشتر در محدوده آسیا زندگی می کنند و مهمترین پیوند فرهنگی آنها جدا از تاریخ ، زبان و دین است و همه آنها مسلمان هستند . مردم ترک در حال حاضر به دو گروه عمده تقسیم می شوند ، شرقی و غربی . گروه شرقی شامل مردم ترک کشورهای مشترک المنافع و منطقه چینی سین کیانگ می شود و گروه غربی شامل مردم ترک اروپا و ترکهای ساکن غرب آسیا و همچنین شمال غرب ایران و جمهوری آذربایجان می باشند (دفتر مطالعات سیاسی وبین المللی :۱۳۸۸،۲۴).
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))
جدا از ترکهای ترکیه و جدیداً هم جمهوریهای ترک زبان (شوروری سابق )می توان گفت که مردم ترک دارای موجودیت سیاسی و ملی دائمی نبوده اند .
۳-۳-۴-۱)نژاد ترک در ترکیه
طبق نظر باستان شناسان نخستین قوم بزرگی که در آناتولی زندگی می کرده است قوم ((هیتیان)) بوده است که در فاصله دو هزار تا هزار و صد سال قبل از میلاد مسیح می زیستند و صاحب تمدن وسیعی به مانند تمدن مصر بود ه اند .ترکها سرزمین کنونی ترکیه را مامن و سرزمین تمدنهای بزرگ می دانند و ضمن اینکه خود را صاحب تمدن عثمانی می خوانند معتقدند وارث تمدنهای بزرگ مستقر در آناتولی نیز می باشند و آتاتورک نیز از همین دیدگاه با حس ناسیونالیستی این شعار را اعلام می نمود : (( من ترک هستم و نژاد و زبان من بزرگ است )) (دفتر مطالعات سیاسی وبین المللی :۱۳۸۸،۲۴).با این حال باید گفت سرزمین ترکیه به دلیل موقعیت جغرافیایی خاص خود که همواره به مانند پلی میان آسیا و اروپا عمل می کرده است مورد تاخت و تازو گذر قبایل مهاجر بسیاری بوده است و طبعاً نیز بسیاری از آنها در این منطقه مستقر شده اند و لذا ترکیه طی قرنها ، جایگاه اختلاط گروه های مختلف فرهنگی و نژادی بوده است و می توان اذعان کرد مهمترین تاثیر در این خصوص مربوط به قرن یازدهم میلادی و در زمان تاخت و تاز و استیلای آسیای مرکزی – مغولستان و سر حدات چین می باشد و از این زمان به سبب اختلاطهای ترکهای مهاجم با نژاد مدیترانه ای ترکیب جدید نژاد مدیترانه ای – مغولی به و جود آمد و در این سازمان باقی ماند(دفتر مطالعات سیاسی وبین المللی :۱۳۸۸،۲۴) .
تاثیرات ناشی از ورود اقوام مختلف به ترکیه را می توان در چهره مردم این کشور مشاهده نمود. تیپ مغولی ، ترکمنها با چشمان تنگ و مورب ، چرکسی ها با پوست روشن ، ترکهای مزبور و چشم آبی در حوالی دریاچه وان ، ترکهای سرخ موی که احتمالاً از آلمان یا شمال اروپا به این منطقه آمده اند ، یا تیپ های یونانی با پوستهای زیتونی ، علی رغم این گوناگونی تیپ خاص ترکها تسلط و حاکمیت خود را از لحاظ کمی و کیفی حفظ نموده است . جدا از ترکها اقلیتهایی چون کردها ، ارمنی ها ، گرجیها ، یونانیها و عربها در مناطق مختلف ترکیه ساکن هستند .کردها به عنوان بزرگترین اقلیت ترکیه با جمعیتی در حدود ۱۰ میلیون نفر بیشتر در بخش جنوب شرقی ترکیه ساکن هستند .ارامنه بیشتر در نواحی اطراف دریاچه وان و گرجیها عمدتاً در سواحل دریای سیاه ، یونانیها در استانبول و عربها در کنار مرز کشورهای عراق و سوریه و در جنوب شرقی ترکیه سکونت دارند (دفتر مطالعات سیاسی وبین المللی :۱۳۸۸،۲۴). در میان اقلیت های قومی ، دو اقلیت کرد و ارمنی به علت سعی برای حفظ اصالتهای قومی و مذهبی و تاکید برآن همواره از حل شدن در جامعه ترک خودداری کرده و بدین لحاظ نیز مورد توجه دولتهای ترکیه بوده اند . در میان کردهای ترکیه پایبندی به اعتقادات مذهبی دارای منزلت خاصی می باشد ، کردها غالباً سنی مذهب و گرایش شافعی دارند و علاوه بر این فرقه های علوی و صوفیه هم در میان آنان دیده می شود .ارامنه ترکیه نیز پیوسته سعی کرده اند حول محور قومیت ، هویت قومی خود را حفظ و ارزشهای اعتقادی خود را پاس بدارند .شمار افراد این قوم امروزه نسبت به گذشته بسیار کاهش یافته است در عهد عثمانی و حدود قرن نوزدهم تحت شرایط دشوار اجتماعی و سیاسی گروه عظیمی از ارامنه ترکیه ناگزیر به مهاجرت از ترکیه به کشورهای دیگر شدند ، فقط در خلال جنگ جهانی اول نزدیک به ۶۰۰ هزار ارمنی به سوریه کوچ کردند . در همین دوران تعداد قابل ملاحظه ای نیز توسط دولت عثمانی از میان رفتند که ظاهراً به دلیل هراس دولت عثمانی از همکاری آنان با روسیه بود (دفتر مطالعات سیاسی وبین المللی :۱۳۸۸،۲۵). در سالهای گذشته گروه های افراطی ارامنه ، ترور دیپلماتهای ترکیه را به منظور انتقام جویی در برنامه های خود داشتند . ادعای ارامنه جهان مبنی بر قتل عام ارامنه توسط دولت عثمانی در سال ۱۹۱۵ ، در حال حاضر به یک مشکل سیاسی برای دولت ترکیه تبدیل شده و در مجالس برخی کشورهای اروپایی موضوع شناسایی قتل عام ارامنه توسط دولت عثمانی توسط لابیهای ارامنی مطرح و تصویب شده است (دفتر مطالعات سیاسی وبین المللی :۱۳۸۸،۲۵).
کشورهای ترک در نقشه زیر مشخص شده اند.
نقشه ۳-۲:کشورهای ترک
منبع : wikipedia
۳-۴)جغرافیای سیاسی
این کشور که امروز با نام جمهوری ترکیه شناخته می شود در گذشته به نام آسیای صغیر شناخته می شود . نوع حکومت ترکیه جمهوری پارلمانی و پایتخت آن شهر آنکارا می باشد که در قسمت آسیایی ترکیه قرار گرفته است . از نظر تقسیمات سیاسی ترکیه دارای ۸۲ استان می باشد که ۴ استان در ترکیه اروپا و بقیه در ترکیه آسیا واقع شده اند . شاید بتوان ترکیه را از معدود کشورهای خاور میانه دانست که نه تنها مشکل آب ندارد ، بلکه در صدد صدور آن نیز می باشد(دفتر مطالعات سیاسی وبین المللی :۱۳۸۸،۲۹) .
۳-۴-۱)اهمیت استراتژیک کشور در منطقه
اهمیت استراتژیک ترکیه را می توان از جند جهت مورد بررسی قرار داد :
الف) ترکیه به عنوان پلی بین دو قاره اروپا و آسیا واقع شده است و همچون پلی اروپا را به منطقه استراتژیک خاور میانه متصل می سازد .
ب) وجود نفت در منطقه خاور میانه و بحرانهای متعدد ، شرایطی را ایجاد کرده که بر اهمیت ترکیه در نظر غرب افزوده است .
ج) موقعیت جغرافیایی ترکیه به نحوی است که دریای سیاه را از طریق تنگه های بسفر و دردانل و دریای مرمره به دریای اژه و دریای مدیترانه وصل می نماید . ترکیه به عنوان ترانزیت کالاهای مصرفی اروپا به کشورهای خاور میانه نیز نقش مهمی را ایفا می نماید .عضویت ترکیه در ناتو به علت وحشت از شوروی در دهه۵۰ نیز یکی دیگر از عوامل اهمیت این کشور در منطقه است (دفتر مطالعات سیاسی وبین المللی :۱۳۸۸،۲۹).
د) ترکیه در حال حاضر در میان مناطق بحرانی قفقاز و آسیای مرکزی ، عراق و اکراد و کشورهای اروپای شرقی قرار گرفته است و همین موضوع باعث توجه بیشتر کشورهای غربی به ترکیه شده است .
ه ) مسئله ((همسایگی )) ترکیه خود باعث بروز مشکلات داخلی برای این کشور بوده است . در واقع می توان گفت ترکیه ترکیه با تمام کشورهای همسایه خود دارای مشکلاتی بود که این امر بیشتر به وجود مشکلات در دستگاه سیاست خارجی آن کشور باز می گردد و همین امر باعث به وجود آمدن معضلات امنیتی برای این کشور شده بود . ترکیه با یونان بر سر ادعای مالکیت و جزایر واقع در دریای اژه و خط ساحلی و مسئله قبرس در یک منازعه جدی به سر می برد ، این مشکل حتی به داخل ناتو نیر کشیده شده بود .مشکل آنکارا با ایروان نیز یک مشکل جدی می باشد . برای ارامنه خاطره قتل عام ۲۴ آوریل ۱۹۱۵ به صورت کینه ای عمیق مانده است و هر از چند گاه به صور مختلف بروز می نماید . دولت ترکیه با کشورهای عراق و سوریه همیشه بر سر مسئله آب و مسئله اکراد درگیر بوده است و این دو مشکل در کوتاه مدت قابل حل نمی باشد . (دفتر مطالعات سیاسی وبین المللی : ۱۳۸۸،۳۰)
۳-۴-۲)نقش تعیین کننده هر یک از عوامل جغرافیایی و منابع طبیعی
ترکیه از لحاظ موقعیت جغرافیایی موقعیت ممتازی را جهت دسترسی کشورهای غربی به کشورهای قفقاز و آسیای مرکزی فراهم نموده است . در طول جنگ دوم خلیج فارس (جنگ متحدان غربی و عراق ) ترکیه به لحاظ در اختیار گذاشتن پایگاه به آمریکا نقش مهمی را در سرکوب رژیم عراق ایفا نمود . ترکیه دارای منابع طبیعی و معدنی غنی می باشد که تاکنون از آنها بهره برداری کافی به عمل نیامده است . مواد معدنی که در ترکیه تولید می شوند عبارت اند از :آهن ، سرب ، قلع ، جیوه ، کرم ، منگنز ، سولفور ، مواد سوختنی ، ذغال سنگ و لیگنیت(دفتر مطالعات سیاسی وبین المللی :۱۳۸۸،۳۰) .
۳-۴-۳)تشکیلات حکومتی
۳-۴-۳-۱)قوه مجریه
طبق قانون اساسی ، قوه مجریه توسط رییس جمهور و شورای وزیران اداره می گردد و رییس جمهور ، رییس قوه مجریه است که از طرف مجلس برای یک دوره ۷ ساله انتخاب می گردد و رییس جمهور به عنوان رییس دولت ، نماینده جمهوری و اتحاد ملت ترکیه وظایفی چون تعیین نخست وزیر ، تعیین اعضای سطوح بالای قوه قضائیه ، تعیین رییس بانک مرکزی ، تعیین سرپرست رادیو و تلویزیون را به عهده دارد . وی مجاز به انحلال مجلس ، اعمال کنترل شدید بر اتحادیه های کارگری و تجارتی مطبوعاتی و احزاب سیاسی ، اعلام حالت فوق العاده می باشد(دفتر مطالعات سیاسی وبین المللی :۱۳۸۸،۱۴۲) .
در حال حاضر هیئت اجرایی مرکب است از :
*رئیس جمهور
*شورای امنیت ملی
* هیئت دولت
جدول ۳-۶:روسای جمهور ترکیه