بازیکنان به صورت دایره وار میایستند و یک نفر در حالی که دست بر سینه افراد میزند میشمارد: «ده، بیست، سی، چهل… صد» هر کس که با عدد صد مشخص شود گرگ است.
گل یا پوچ:
بازیکنی مهرهای کوچک یا خرده سنگی در دست گرفته و آن را در یکی از دستان خود پنهان میکند. کل بازیکنان به ترتیب باید حدس بزنند که مهره در کدام دست وی قرار دارد، کسانی که درست حدس بزنند حذف میشوند و از بین دو نفر آخر آن که اشتباه حدس بزند گرگ است.
الف) دزد، پادشاهی
با قرعه طی یک مرحله از چهار بازیکن چهار سمت دزد، پادشاه، وزیر و جلاد انتخاب میشود. در این بازی شلاقی مانند کمربند شلوار انتخاب میشود که تا انتخاب وزیر کسی به آن دست نمیزند.
شاه در این بازی اخیرات زیادی دارد. جلاد صاحب شلاق میشود و به دستور شاه کسی را که وزیر به عنوان دزد انتخاب میکند شلاق میزند.
وظیفه پیدا کردن دزد بر گردن وزیر است و اگر وزیر در انتخاب دزد دچار اشتباه شود خود او به جای دزد از طرف جلاد و به دستور شاه شلاق میخورد.
انواع تنبیهات:
-
- شلاق: شلاق در این بازی بر دو نوع است: ۱- پنبهای ۲- آتشی
پنبهای: شلاقی که به آرامی بر دست شخص فرود میآید به طوری که هیچ اثری از ضربه باقی نماند.
آتشی: شلاقی که بسیار محکم و سریع بر دست فرود آید و دست را سرخ کند.
-
- سبیل مال: شاه تعیین میکند که فرد را… بار سبیل مال دهند؛ یعنی انگشتان شصت خود را در محل رویش سبیل وی قرار دهد و با فشار روی آن محل میکشند تا بسوزد و سرخ شود.
-
- سواری دادن : . . . . . دور شاه را دور حیاط یا اتاق سواری میدهد.
ب)لی لی یا ماچلوس:
این بازی نیز از بازیهای تیمیاست که دو یا چند تیم وجود دارد بازیکنان طی قرعه داخل یا بیرون زمین قرار میگیرند بازیکنانی که بیرون زمین قرار دارد با حالت پرشی و یک پایی وارد زمین میشوند و باید پس از دست زدن به بدن حریف با همین حالت بدون اینکه پا بر زمین بگذارند از زمین بیرون بیاید این بازی نیز تا تمام شدن بازیکنان یکی از تیمها ادامه دارد.
ج) هفت سنگ:
۷ آجر یا سنگ را رو ی هم میچینند بچهها به دو گرو ه تقسیم میشوند، یک گروه نگهبانی آجرها را بر عهده دارد و گروهی در صدد ریختن آجرها بر میآیند. هر کس که موفق به ریختن آجرها شود توسط یکی از گروه نگهبان تعقیب میشود و با توپ و یا وسیلهای را که ضربه آن دردناک نباشد کتک میخورد در این فاصله هر کس موفق به چیدن مجدد آجرها شود میگوید «هفت سنگ بالا» یعنی موفق شدم سنگها را بالا ببرم.
د) قلعهای:
بچهها به دو تیم یا گروه تقسیم میشوند و هر کدام از گروهها در جایگاهی که به عنوان قلعه انتخاب کردهاند قرار میگیرند. وارد شدن هر کدام از افراد در قلعه اگر به صورت غافلگیرانه باشد به عنوان آزادی زندانیان و در غیر این صورت خود فرد نیز زندانی میشود فرد حریف اگر هر دو پایش در قلعه حریف قرار گیرد بدون ممانعت باید خود را تسلیم حریف کند تا یاری از خودشان آنها را آزاد کند این بازی تا اسارت کامل یکی از گروهها ادامه دارد.
در این بازی هوش و سرعت عمل حرف اول را میزند و تمرین خوبی جهت تصمیم گیری همراه با ریسک است.
ح- پول بازی:
در این بازی افرادی که قصد شرکت دارند با مقداری پول خورد «سکه» وارد میدان میشوند و به مبلغ مساوی پول میگذارند و سکه در یک جهت با مبلغ یکسان روی هم چیده میشود بعد قرعه کشی میشود و افراد به نوبت مشغول بازی میشوند و به وسیله یک سکه که توسط همه افراد مشترکاً استفاده میشود به سکهها میزند که بسته به مهارت افراد تعدادی سکه بر عکس میشود و او صاحب سکههای چرخیده میشود مهارت و تجربه در این بازی بسیار مهم است.
خ- تیله بازی:
زمین و وسایل بازی در این بازی مخصوص است به شرح زیر:
-
- زمین هموار، خاکی، نرم و بدون سنگ ریزه و صاف
-
- تعدادی توپ شیشهای که به تیله یا تشله مشهور است گویهای کاملاً گرد
-
- سوراخی کوچک در گوشه زمین با عنوان مایه
بازیکنان تیلههای خود را در گوشهای از زمین قرار میدهند و با عنوان کاشتن شروع به بازی میکنند و باید با ضربه انگشت تیلهها را به حرکت در آورند تا به یک دیگر بخورند بعد از اصابت فقط با فرصت یک ضربه باید تیله را به مایه منتقل کنند اگر این عمل با موفقیت صورت گرفت بازیکن پیروز صاحب تیله حریف میشود. و حریف در صورت میل به ادامه بازی باید از تیلهی دیگر استفاده کند. .
در این بازی دقت عمل و تیز بینی همراه با کنترل شدید اعصاب از موارد حائز اهمیت در این بازی است بازی حتی با وجود دو حریف ادامه دارد. در شرایطی این بازی با قول گرفتن در مقابل فرمانبرداری ادامه پیدا میکند .
د- الک دو لک:
در این بازی تخته ای را بر روی آجری میگذارند و بازیکنان به نوبت همراه با چوب دستی به این تخته که به اندازه چوب دستی است ضربه میزنند تا از زمین بلند شود بازیکنان فقط ۳ بار برای این کار فرصت دارند همراه با بلند شدن ضربه دوم توسط بازیکن زده میشود. مسیری که تخته به واسطه ضربه طی کرده متر میشود و بعد از اندازه گیری برنده نهایی معلوم میشود.
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))
ر- سنگ شیشو:
در این بازی ۶ سنگ کوچک و ترجیحاَ گرد انتخاب میشود در این بازی مهارت و دقت عمل نیاز است به این شکل که بازیکنان سنگها را بطور تصادفی زمین میریزند و با پرتاب یک سنگ تا زمانی که سنگ به زمین میرسد فرصت برداشتن به وسیله همان دستی که پرتاب کننده و گیرنده است را دارند این بازی ادامه دارد در مرحله دوم دو سنگ باید برداشته شود و بعد ۳ و ۴ و۵ بازیکن در اینجا وارد مرحله نهایی میشود.
حریف در چند مرحله به شرح زیر ادامه میدهد:
-
- کت مرغی یا مرغ جا کنی: در این مرحله خود بازیکن یک دستش را به حالت دروازه میگیرد و با دست دیگر سنگی را به بالا میندازد و در این فرصت باید سنگهای روی زمین را یکی یکی به داخل دروازه بیندازد. البته در هر بار بالا انداختن فقط یک سنگ را باید به دروازه که ثابت است بیندازد.
-
- جارو، پارو: در این مرحله بازیکن سنگی را به بالا پرتاب کرده و قبل از برداستن هر سنگ دست خود را به حالت جارو بر زمین میکشد، برای سنگ اول یک بار، سنگ دوم دو بار، سنگ سوم سه بار و… دست بر زمین کشیده میشود.
-
- چپق کشو: در این مرحله بازیکن پس از پرتاب سنگ به بالا دست خود را به حالت چپق کشیدن در مقابل دهان خود گرفته و آن را نمایش میدهد؛ بعد از آن سنگی را از زمین برداشته و سنگ پرتاب شده را دریافت میکند.
-
- چاه کشو: برای اجرای این مرحله بازیکن باید پس از پرتاب سنگ به بالا حرکت بالا و پایین دست را مانند آب کشیدن از چاه نمایش دهد و بعد از نمایش حرکات رفت و برگشتی دست سنگی را از زمین بر داشته و سنگ پرتاب شده را دریافت میکند.
-
- قوطی: بازیکن تمام سنگها را در دست خود نگه میدارد و فقط یک سنگ را بین انگشتان سبابه و شصت نگه داشته و به بالا پرتاب میکند در این فرصت باید بقیه سنگها را روی زمین قرار دهد، بعد از دریافت سنگ پرتابی مجدداً سنگ را پرتاب کرده و سنگها را از روی زمین بر میدارد و سپس سنگ را دریافت میکند.
بخش سوم: ادبیات شفاهی
ادبیات شفاهی
ادبیات شفاهی، هنر زبانی و کلامی مردم عامه است که میراث نسلهای گذشته است به صورت شفاهی در قالب آثار ذوقی به نسلهای بعدی انتقال یافته است گونههای مختلف ادبیات داستانی آن شامل قصه افسانههای تاریخی، نیمه تاریخی، قهرمانی، عاشقانه، اخلاقی، پندآموز، تمثیلی و تخیلی است و آثار غیر داستانی آن مانند مثلها، چیستانها و لطیفهها که در قالب نظم و نثر است، گونههای شعری آن مانند دوبیتی، تصنیف، لالایی، ترانه، مثنوی میباشند.
زبان شفاهی که خاستگاه آن توده مردم است ساده و روان است، طی سالها انتقال سینه به سینه آن با واژهها دشوار و ناهنجار مأنوس شده که به آسانی نمیتوان آن را تلفظ کرد. تعبیرها، کنایهها و تشبیههای متداول گفتاری مردم بیانگر نحوه پرداخت به رویدادهای تخیلی یا واقعی مردم است.